Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sędziomnieusuwalność,prawodopowoływaniasędziówwciążposiadałprezy-
dent,jednaknawniosekKrajowejRadySądownictwa34.
PostawieniePrezydentaRPprzedTrybunałStanumożliwejestwyłącznie
uchwałąZgromadzeniaNarodowego,czyliSejmuiSenatuobradującegowspól-
niepodprzewodnictwemMarszałkaSejmulubSenatu,nawniosekconajmniej
140członków35.
Zapisykonstytucjikwietniowejprzyznawałyobywatelomkrajupraworoz-
wojuwartościosobistych,wolnościsumienia,słowaizrzeszeńzjednoczesnym
wskazaniemgranicywolności,leżącejuprogunaruszeńdobrapowszechnego.
Zapisykonstytucjiz1997rokuzawierałyosobnyrozdziałdotyczącyprawczło-
wiekaiobywatelaorazgwarancjipaństwa,codoichochrony36.
Demokracjaiautorytaryzmtodwaprzeciwstawnesystemy.Pierwszyzakłada
współpracę,drugijestodpowiedzialnyzaniezdrowąrywalizacjęwładzyznaro-
dem.Demokracjazakładaistnienieprawjednostkiiprawkonstytucyjnychjako
nadrzędnychwartości,którychnależyprzestrzegaćwtrosceodobronarodu,oby-
wateliipaństwa37.Prawojednostkiwdemokracjistanowiwartośćdlapaństwa
wautorytaryzmieprawopaństwajestobowiązkowąwartościądlajednostki,
bezmożliwościwyboru.AutorytarnapolitykauznawanajestwdobieCOVID
zajednązczęściejwystępującychodpowiedzinazmieniającesięuwarunkowania
funkcjonowaniapaństwa,organizacjiijednostki,codoprowadziłodosytuacji,
wktórejteoretyczniedemokratycznespołeczeństwawybierająautorytarneformy
rządów,wpewnymsensieodpowiedzialnezakształtowaniepolityki38.R.Stem-
plowskianalizującistotęautorytaryzmuwskazuje,możeonbyćpostrzegany
m.in.jakonforsowanieprzezcentralnyorganpaństwowejwładzywykonawczej
jegopozycjiwsystemiecentralnychorganówwładzypaństwowej,zwłaszczana-
rzuconejpolityki,takżeprzezposzerzaniezakresudziałaniaorganówadministra-
cjirządowychiurzędówteorganyobsługujących”39.
34KonstytucjaRzeczypospolitejPolskiejzdnia16października1997r.
35Tamże,art.114.
36KonstytucjaRzeczypospolitejpolskiejzdnia2kwietnia1997r.,rozdziałII.
37Szerz.:E.Ciydem,ThePerceptionsofProspectiveTeachersaboutDemocracyandHuman
Rights,andtheRolesLaidbythemonSocialScienceCourseonthisSubject,“ProcediaSocial
andBehavioralSciences”nr143/2014,s.697–686.
38
J.H.Manson,Right-wingAuthoritarianism,Left-wingAuthoritarianism,andpandemic-mi-
tigationauthoritarianism,“PersonalityandIndividualnDifferences”nr167/2020,art.110251.
39
R.Stemplowski,ZrzeszenieStudentówPolskichwsocjalizmiepaństwowym1950–1973,
Warszawa2018,s.227.
26