Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
RozdziałI
romańskimigermańskim.Toostatniewgłównejmierzewywodziło
sięzprawapublicznego,abismarckowskieakcjeprzesiedleńczewspo-
sóbścisłyzwiązanebyłyzprzeprowadzanąnaterenieNiemiecwXIX
wiekureformąrolną.Natomiastpraworolnekrajówromańskichwy-
wodzisięwdużowiększymstopniuzprawacywilnego,kształtując
sięnaszczególnejbazieumówprawacywilnego,któredotyczyłysto-
sunkówrolnych(tzw.contrattiagrari).Polskieustawodawstworolne
bliższejestmodelowigermańskiemu,gdyżnawetfaktpozostawania
przezPolskępodzaborami,związanybyłzustanawianiemprzepisów
administracyjnychdotyczącychczytouwłaszczenia,czyteżkolonizacją
iscalaniemgruntów.Zbiegiemlatpowszechnąakceptacjęwpolskiej
doktrynieprawarolnegouzyskaładefinicjazaproponowanaprzezAn-
drzejaStelmachowskiego,którastanowi,iżpraworolnetocałokształt
normprawnychregulującychstosunkispołecznezwiązanezkształto-
waniemustrojurolnego,wtymtakżeprodukcjirolnejirynkurolnego.
Pracelegislacyjnenadkodeksemrolnymbyływprawdziepodejmo-
wane,ależadnakolejnawersjaniestałasięustawą.Jesttootylezro-
zumiałe,żeokresprzekształcaniarolnictwaijegomodernizacjinie
sprzyjastabilizacjitegoprawa,azwłaszczakodyfikacyjnejpetryfikacji
istniejącychnorm12.ZkoleiAleksanderLichorowiczwsugerowanej
przezsiebiedefinicji,wskazujepraworolne,jakozespółinstytucjiiroz-
wiązańprawnychocharakterzeszczególnym,podyktowanymspecyfiką
rolnictwajakoodrębnegodziaługospodarki,któretworząramyprawne
dladziałalnościprodukcyjnejwrolnictwie,jakteżdlaprzetwarzania
iobrotuproduktamirolnymi13.Tradycyjniewliteraturzeprzedmiotu
regulacjeprawno-rolnetraktowanesąjako„pogranicze”prawaadmini-
stracyjnegoorazprawacywilnego.Przesłankątakiegostanujestfakt,
iżdotychczasniezostałyjeszczewyraźniewykształconenormypraw-
ne,którebyłybycharakterystycznewyłączniedlaprawarolnego,jako
sposóbregulacjitejgałęziprawa14.Wrazzrozwojemcywilizacyjnym
12P.Czechowski,M.Korzycka-Iwanow,S.Prutis,A.Stelmachowski,Polskieprawo
rolnenatleustawodawstwaUniiEuropejskiej,Warszawa1999,s.27.
13A.Lichorowicz,Pojęcieiprzedmiotprawarolnego,[w:]Praworolne(A.Stelma-
chowskired.),Warszawa2003,s.16-17.
14A.Oleszko,Praworolne,Kraków2004,s.33in.
