Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
RozdziałII.Architekturaaprawoautorskie
namarginesiewartoodnotować,żendziałalnośćarchitekta,choćzregułyograniczona
przezrozmaiteaspektyfunkcjonalneprojektowanegobudynku,przezaspektytech-
niczne,konstrukcyjne,materiałoweiwielejeszczeinnych,odpoczątku-możnapo-
wiedzieć-byłabranapoduwagęprzywyznaczaniuprzedmiotuprawaautorskiego”2.
Zuwaginabrakdefinicjiustawowej3próbęwypracowaniaswoistychramdefinicyj-
nychpodjęliprzedstawicieledoktryny,którzydefiniująutwórarchitektonicznyjako:
1)nniematerialnąwizjęzorganizowaniaprzestrzeniwsposóbzdolnydozaspoko-
jeniapotrzebpraktycznychiestetycznych”4;
2)nutwórnależącydodziedzinyarchitektury”5;
3)nprzedewszystkimistniejącymaterialnieimającycechyutworuobiekt,ponie-
ważtowłaśniewtejpostacioddziałujeonnaprzeciętnegoodbiorcęwsposób
estetyczny,umożliwiającmuodnalezieniecechartystycznych”6;
4)ndobroniematerialnestanowiącetwórczoukształtowaną,ustalonąwjakiej-
kolwiekpostacikoncepcjęprzestrzenną,gdziekoncepcjaprzestrzennaoznacza
przestrzennyukładelementówobiektywnejrzeczywistości”7;
5)nprojektarchitektonicznyrozumianyjakoniematerialnawizjazorganizo-
waniaprzestrzeniwsposóbzdolnydozaspokojeniapotrzebpraktycznych
iestetycznych”8;
6)nutwórzdziedzinybudownictwa,będącyrezultatempracytwórczejarchitekta”9;
7)ntrójwymiarowyutwórplastycznyutrwalonywnośnikuarchitektonicznym
(budowli)”10;
8)nutwórustalonywpostaciplanówarchitektonicznych,rysunkówlubmakiet,
któryłączywsobieoryginalnyukładkonstrukcyjny,formęarchitektoniczną
orazdostosowaniedoprzestrzennegootoczenia(krajobrazu)”11.
2J.Barta[w:]SystemPrawaPrywatnego,t.13,Prawoautorskie,red.J.Barta,Warszawa2017,s.45.
3E.Ferenc-Szydełko[w:]Ustawaoprawieautorskimiprawachpokrewnych.Komentarz,red.E.Ferenc-
-Szydełko,Warszawa2016,s.59.nPomimobrakudefinicjipojęciautworuarchitektonicznegomożna
uznać,żetegorodzajudziełopowinnomiećprzedewszystkimcechyużyteczności(funkcjonalności),
odzwierciedlaćspecyfikę,stanwiedzyidoświadczeniaarchitekta,którywzasadziewczasieprojektowa-
nianiekierujesięwyłącznietwórcząinwencją,leczzmuszonyjeststosowaćsiędowieluobowiązujących
wtymzakresieprzepisówprawaorazdowskazańinwestora”(T.Filipowicz,Prywatnoprawneaspekty
projektubudowlanego[w:]Procesinwestycjibudowlanych,red.A.Plucińska-Filipowicz,M.Wierzbowski,
Warszawa2015,s.72).
4A.Kopf,Utwórarchitektonicznyijegoautorstwo,NP1970l9,s.1237.
5J.Ullman,Pojęcieutworuwsztukacharchitektonicznych,nArchitektura”2002l5,s.60.
6A.Zwierzchowski,Obiektyarchitektonicznejakoutworywrozumieniuprawaautorskiego[w:]Prawo
autorskiewkształceniuibadaniachnaukowycharchitektów.IKonferencjaNaukowazcykluPrawoAutorskie
wArchitekturze.Wrocław10-11kwietnia2003,red.D.Sowińska,Wrocław2003,s.20.
7J.Goździewicz,UtwórurbanistycznyijegostatuswświetlePrawaautorskiego-wybranezagadnienia,
M.Praw.2006l12,s.639.
8K.J.Piórecki,Prawaautorskieuczestnikówprocesuinwestycyjno-budowlanego,ZNUJPPWI2011l2,
s.44.
9E.Ferenc-Szydełko[w:]Ustawaoprawieautorskim…,red.E.Ferenc-Szydełko,2016,s.59.
10J.Chwalba,Utwórarchitektonicznyjakoprzedmiotprawaautorskiego,Warszawa2018,s.108.
11M.Nowikowska[w:]Prawowłasnościintelektualnej,red.J.Sieńczyło-Chlabicz,Warszawa2018,
s.79-80.
