Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Utwórjakoprzedmiotprawaautorskiego.Zagadnieniapodstawowe
17
RozdziałI
UTWÓRJAKOPRZEDMIOTPRAWAAUTORSKIEGO.
ZAGADNIENIAPODSTAWOWE
Tradycyjniezapierwsząustawęregulującąprawoautorskieuznawanyjestangiel-
skiStatuteofAnnez1710r.,któryprzezwielelatbyłjedynąregulacjątegorodzaju
naświecie.Dopieropokilkudziesięciulatachuchwalonokolejneustawyautorskie:
w1741r.wDanii,w1787r.wramachKonstytucji,aw1790r.jużodrębnąustawę
wStanachZjednoczonych,zaśw1791r.i1793r.weFrancji.Natomiastnaziemiach
polskichdo1926r.,kiedytoustanowionopierwsząpolskąregulacjęprawnoautorską,
obowiązywałyczteryróżnesystemyprawautorskichodziedziczonepopaństwach
zaborczych1.W1886r.nakonferencjiwBernieprzyjętowielostronnąumowęmię-
dzynarodowąoochroniedziełliterackichiartystycznych,którąPolskaratyfikowała
w1934r.,ajejostatnitekst(paryski)z1971r.pozostajedodziświążącyistanowi,
oboktraktatówWIPO2orazporozumieniaTRIPS3,jednąznajważniejszychumów
międzynarodowych,przyczymnależyzaznaczyć,żeostatniaznichujmujecało-
ściowoochronęwłasnościintelektualnej,nieskupiającsięwyłącznienaprawieau-
torskim.Dynamicznyrozwójprawwłasnościintelektualnejspowodował,żezostały
oneuznanenamocyPowszechnejDeklaracjiPrawCzłowiekazaprawoczłowieka4,
amającnauwadzejejznaczenieiwpływnaprawodawstwozarównokrajowe,jak
imiędzynarodowe-należytouznaćzaważnykrokwkierunkudostrzeżeniabliskich
1Byłyto:1)ustawaz19.06.1901r.oprawieautorskimdoutworówliterackichimuzycznychoraz
ustawaz9.01.1907r.oprawieautorskimdoutworówsztukplastycznychifotograficznych,obowiązu-
jącenaziemiachdawnegozaboruniemieckiego,2)ustawaz26.12.1895r.oprawieautorskimdoutwo-
rówliteratury,sztukiifotografiibędącawmocynaterenachdawnegozaboruaustriackiego,3)ustawa
z20.03.1911r.oprawieautorskimnadawnychziemiachzaborurosyjskiegooraz4)przepisywęgierskiej
ustawyz26.04.1884r.oprawieautorskim,wiążącewokolicachSpiszuiOrawy.
2TraktatyŚwiatowejOrganizacjiWłasnościIntelektualnej:oprawieautorskimsporządzonywGene-
wie20.12.1996r.(Dz.U.z2005r.Nr3,poz.12);oartystycznychwykonaniachifonogramachsporządzony
wGenewie20.12.1996r.(Dz.U.z2004r.Nr41,poz.375).
3Porozumieniewsprawiehandlowychaspektówprawwłasnościintelektualnej,stanowiącezałącz-
nikdoukładuustanawiającegoŚwiatowąOrganizacjęHandlu(WTO)sporządzonegowMarakeszu
15.04.1994r.(Dz.U.z1996r.Nr32,poz.143).
4RezolucjaZgromadzeniaOgólnegoONZ217A(III)przyjętaiproklamowana10.12.1948r.
