Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Prawodziedziczeniajakoprzedmiotregulacjipublicznegoprawa…
19
wdrodzesądowejiadministracyjnej.Prawatrzeciejgeneracjirównieżmają
codozasadywymiarhoryzontalnyiwertykalny6.Natomiastprawadrugiej
generacji(zwłaszczaprawasocjalneiekonomiczneorazprawakulturalne)
mająjedyniewymiarwertykalny(pozaprawemwłasności,którenależydo
pierwszejgeneracji).Sątozatemprawadodziałańorganówpaństwapole-
gającychnaświadczeniachpaństwanarzeczosóbuprawnionych.Wkra-
jowymporządkuprawnymniestanowiąone(pozanielicznymiwyjątkami)
podstawydoformalnych,bezpośrednichroszczeńpodmiotówuprawnionych
wobecpaństwalubinstytucjimiędzynarodowych.Prawatenakładająna
organypaństwoweobowiązekstanowieniaprawazuwzględnieniemprze-
pisówimplementującychprawaczłowiekawkrajowymporządkuprawnym
izapewniającychichrealizację.JakstwierdziłS.Spurek:fl[…]wpolskimsys-
temieprawawykluczonejestjednakbezpośredniestosowanieKonstytucji
wceluegzekwowaniatychpraw.Wskazujenatosposóbformułowaniapraw
socjalnychwprzepisachKonstytucjiRP
,wktórychdodajesięzastrzeżenie,
żewarunkiizakresrealizacjidanegoprawaokreślaustawa.Tegotypuustawy
stanowiąpodstawęprawnądodochodzeniaroszczeńztytułuprawsocjal-
nychiekonomicznych”
7
.Uszczegółowienienormprawnychmającychźródło
wKonstytucjiRPiwaktachprawnychniższegorzędupowinnorealizować
założeniaustawyzasadniczej,ainterpretacjaprzepisówtychaktówprawnych
powinnanastępowaćzgodniezzałożeniamikonstytucyjnymiwyznaczają-
cymigraniceuprawnieńiobowiązkówobywateli8.
Innypodziałprawczłowieka,zktórymmożnaspotkaćsięwdoktrynie9,
topodziałna:
–prawawolnościowe,którenależyrozumiećjakoflzakazpodejmowania
określonychdziałańpoprzezwskazanieokreślonejsferyzachowańjed-
nostki,którejniemożedotykaćingerencjazewnętrzna”10,
6Ibidem.Por.M.Piechowiak,Filozofiaprawczłowieka.Prawaczłowiekawświetleich
międzynarodowejochrony,Lublin1999,s.65–76;C.Mik,Prawowłasnościweuropejskiej
konwencjiprawczłowieka,flPaństwoiPrawo”1993,z.5,s.27–39.
7S.Spurek,op.cit.,s.221–222.
8
A.Wróbel,Zasady(naczelne)KonstytucjiworzecznictwieSąduNajwyższego,[w:]
ZasadynaczelneKonstytucjiRPz2kwietnia1997roku,red.A.Bałaban,P
.Mijal,Szczecin
2011,s.169.Por.wyrokSNzdnia31stycznia2007r.,IICSK358/06,LEXnr567662.
9
P
.Bała,A.Wielomski,Prawaczłowiekaiichkrytyka.Przyczynekdostudiówoideologii
czasówponowożytnych,Warszawa2008,s.60–61.Por.S.Wronkowska,Analizapojęcia
prawapodmiotowego,Poznań1973,s.50.
10
K.Wojtyczek,GraniceingerencjiustawodawczejwsferęprawczłowiekawKonstytucjiRP,
Kraków1999,s.24.Por.wyrokTKzdnia18lutego2004r.,P21/02,OTK2004,nr2A,poz.9.
