Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Popierwsze,wyodrębnionezostałynastępującemodelepaństwa:1.wstaro-
żytności(despotiewschodnie,polisgreckaistarożytnyRzym);2.państwo
patrymonialno-lenne(Frankowie,FrancjaiAngliadoschyłkuXVw.,Rzesza
NiemieckaodpoczątkówXw.do1806r.;RuśKijowskaiRosjadopołowy
XVIIw.);3.państwopublicznewpoczątkachczasównowożytnych(Francja
XI-XVIIIw.iAngliaXV-XVIIw.),wdobieoświecenia(Prusy,Habsburgowie,
państworosyjskie);wreszcie4.państwokonstytucyjne(Anglia,StanyZjed-
noczoneAmeryki,Francja,państwowośćniemiecka,państwopruskie,pań-
stwohabsburskieorazRosja).Strukturakażdejczęściopisującejwyróżnione
modelepaństwaopartajestnaidentycznychlubbardzozbliżonychgrupach
problemów,copozwalanietylkonapoznawaniehistoriiposzczególnychtypów
państw,aledodatkowo-wartobowiemtakżewtensposóbzgłębiaćanalizo-
wanezjawiska-śledzenietożsamychzjawiskwróżnychpaństwachwtym
samymokresie.Przykładowo:źródławładzy,władzaprawodawcza,organizacja
państwa,władzaterytorialnaczywymiarsprawiedliwości;wokresiepaństwa
konstytucyjnegoAutorproponujesyntetyczneujęciepodobieństwiróżnic
rozwiązańkonstytucyjnychorazichuzasadnieńprzyjętychwanalizowanych
państwach.Ikażdorazowowskazujenazjawiskanajbardziejistotne,charak-
terystycznedlaepokiimająceznaczeniedlakierunkuewolucjiustrojowych,
dziękiczemuczytelnikdowiadujesię,nskądpochodzimyidokądzmierzamy”.
KsiążkaPrawoiobywatel.Rzeczohistoryczno-prawnychkorzeniacheuro-
pejskiegostandarduustrojowegostanowiuzupełnienierozważańzawartych
wHistoriiustrojupaństwaZachoduprowadzonychwpołączonychperspek-
tywach,zjednejstrony,funkcjiiznaczeniaprawa,zdrugiejzaś-statusu
obywatela.Punktwyjścia-istotaeuropejskiegostandarduustrojowegooraz
konstytucjonalizmu-tworzyramydlafascynującego,złożonego,malowa-
negowszystkimikoloramiiodcieniamipięknaigrozyobrazukształtowania
sięwspółczesnegoliberalnegoporządkukonstytucyjnegowEuropie.Decy-
dująceznaczeniedlaukazaniapełniobrazumiałoprzyjęcienastępujących
filarówstandarduustrojowego:głowapaństwa,tworzenieprawa,zarządzanie
państwem,wymiarsprawiedliwościiobywatel;poprzedzonesyntezągenezy
iistotykonstytucjonalizmu.Jeżelinałożymynasiebiedwieautorskiemapy:
pierwsząprzedstawiającąmodelepaństwaidrugąukazującąfilarystandardu
ustrojowego,touzyskamycałościowyobrazźródełneuropejskiejdominacji
wświeciekulturyduchowej,intelektualnejimaterialnej”oraznatrakcyjności
europejskiegomodeluustrojowego”.
Odchwilipublikacjisygnalizowanegodyptykuhistoryczno-ustrojowego
minęłozaledwiekilkalat,alewtymczasiewcorazwiększymstopniukwestio-
nowanajestprzezpopulistycznesiłypolityczne-wPolsceiwwielupaństwach
17
