Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Obrazprawawliteraturzedwudziestoleciamiędzywojennego…
jestwnichwyraźnienegatywny24.Okresmiędzywojennywliteratu-
rzepolskiejnieodbiegawzasadzieodtejreguły.Przywołajmyjako
przykładwierszTuwimaAdwokaci,wktórympoetaporównujeprzed-
stawicielitejprofesjidocyrkowychsztukmistrzów,chcącychjedynie
olśnićpubliczność(isędziów)swąnadzwyczajnąsprawnością.Zkolei
wPrzebłyskachgenialnościdefiniujeonsądjakoDgrupęludziorzekają-
cych,którastronamiałalepszegoadwokata”25.Nielepiejprezentująsię
przedstawicielepalestrywKarierzeNikodemaDyzmy(jakchoćbyad-
wokatDorganizujący”zeznanianieżyjącychświadkówwsprawieounie-
ważnieniemałżeństwaKunickich).
NatymtlewyróżniasiędramatJerzegoSzaniawskiegoAdwokat
iróże.Jegogłównybohater,mecenasWilcher,będącyucieleśnieniem
najlepszychcechobrońcy,zostajewystawionynamoralnąpróbę(ma
bronićczłowieka,któryskradłmutytułoweróżeorazodbiłżonę)
izpowodzeniemjąprzechodzi.Właściwymtematemdramatujest
kwestiaetykiprawniczej26.PrawowtekścieSzaniawskiegoniejest
więckonkretnymporządkiemnormatywnym,obowiązującymwja-
kimśkonkretnymmiejscu,leczobszarem,wramachktóregodokonu-
jesięokreślonychwyborówmoralnych.Zasadniczydylematdotyczy
granicobronyklienta,gdyskutecznośćdziałańadwokatamożeprowa-
dzićdokolizjizcelamiwymiarusprawiedliwości(suumcuiquetribu-
ere).DramatSzaniawskiegojestprzykłademtekstu,wktórymprawo
jesttylkotwórczymtworzywem,pozwalającymdobrzezarysowaćmo-
ralnyproblem,atytułowyadwokatdoskonałymprzykłademdziałalno-
ści,wramachktórejrzetelnewykonywaniezawodowychobowiązków
możeprowadzićdosprzeniewierzeniasięinnymrówniepodstawowym
zadaniom.JesttowięchistoriaDszekspirowskiej”kolizjidwóchwarto-
ści,opowiedzianazapomocąprawniczychdidaskaliów.Gdzieśwtle
24R.A.Posner,LawandLiterature,HarvardUniversityPress,CambridgeMA–
London2009,s.56–57.
25J.Tuwim,Cygankaorazinnesatyryihumoreskiprozą,tekstykabaretoweiafory-
zmy,opr.T.Januszewski,Iskry,Kraków2011,s.76.
26Por.niżej:K.Oleksy,Obronajakoaktmoralnejpróby.„Adwokatiróże”Jerzego
Szaniawskiego.
19
