Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Art.1
DZIAŁI.Przepisyogólne
działowymikomisjami”,prokuratorzyBiuraLustracyjnegoorazpro-
kuratorzyoddziałowychbiurlustracyjnych.
Słowonprokurator”jestpochodzeniałacińskiego.Rzeczownikprocura‐
torpochodziodczasownikaprocuro,któryoznaczanzawiadować,mieć
staranie,zajmowaćsięcudzymiinteresami”,aleteżnodwracaćzłąwróż-
zapomocąofiarylubmodłów”.Wrzymskimprawieprywatnym
procuratorbyłzarządcąmajątkubogategoRzymianina(cowyrażasfor-
mułowanaprzezUlpianadefinicja:Procuratorestquialienanegotia
mandatudominiadministrat),zaśprocuratoradlitembyłzastępcąpo-
wołanymdoprowadzeniaprocesu,przyczym-gdyzastępstwoproce-
sowestanowiłoczęśćobowiązkówzarządcy-byłatoczęstojednaita
samaosoba.Zkoleiwrzymskimprawiepublicznymwykształciłasię
funkcjaprokuratorówcesarskich(łac.procuratorescaesaris),oróżnym
charakterze.Byliwięcprokuratorzyzajmującysięzarządemfinansami
poszczególnychjednostekadministracyjnychorazrozstrzyganiemspo-
rówpodatkowych(łac.procuratoresfisci),atakżeprokuratorzyzarzą-
dzającywimieniucesarzapomniejszymioddalonymiprowincjami(łac.
procuratoresCaesarisprolegato).DotychostatnichzaliczałsięPoncjusz
Piłat,któryjakoprokuratorJudeipodlegałgubernatorowiSyrii1.
Współczesnainstytucjaprokuratorawywodzisięjednakześrednio-
wiecznejFrancji,gdzieistniałydwarodzajepełnomocnikówproceso-
wych:prokuratorzy(fr.procureurs),którychwystąpieniamiałyprzede
wszystkimcharakterpisemny,iadwokaci(fr.avocats),którychdomeną
byłyprzemówieniaprzedsądem.OdkońcaXIIIw.królzacząłwycofy-
waćsięzosobistegosprawowaniawymiarusprawiedliwościnarzecz
sędziówzawodowych,areprezentowanieswoichinteresówwprocesie
powierzałustanawianymprzezsiebieprokuratoromiadwokatom.Re-
prezentowalioninietylkoosobisteinteresywładcy,aleprzedewszyst-
1
KontrowersyjnapostaćPoncjuszaPiłatastanowipunktodniesieniadlawspółczesnych
prokuratorówpolskich,którzyzwyczajowoobchodząwWielkiPiątekswojenieformalne
święto.OficjalnyDzieńProkuraturyjestodniedawnaobchodzonywdniu11lipca
3ar.p.j.o.p.),któratodataupamiętniawydanierozporządzeniaPrezydentaRzeczpo-
spolitejPolskiejz11.07.1932r.-Kodekskarny(tzw.kodeksMakarewicza).
38