Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
RozdziałI.Zagadnieniaogólne
dostanowieniaaktówustawodawczych(parlamentyogólnokrajowe).Gwarancjepowyż-
szeniedotyczązatemprocedurwyborczychsłużącychpowoływaniuinnychorganów
władzypublicznej,niedotycząwięcm.in.wyborówprezydentaczyprzedstawicielskich
organówsamorząduterytorialnego.
Urzeczywistnieniegwarancjizawartychwprotokolenr1oznaczam.in.nakaz
regularnegoprzeprowadzaniawyborówparlamentarnych,nakazzapewnienia
wyborcommożliwościdokonaniarzeczywistegowyboru,prawoswobodnegozgłasza-
niakandydatów,koniecznośćzachowaniasystemuwielopartyjnegoorazzapewnienia
wszystkimpartiompolitycznymdostępudoudziałuwwyborach,aponadtonakazza-
pewnieniaswobodnegopodejmowaniadecyzjiprzezwyborcówigłosowaniaprzeznich
wwarunkachwolnychodnaciskówczyjakiejkolwiekkontroli.Standardywynikające
zart.3protokołustałysiępodstawądodośćobszernegoorzecznictwaEuropejskiego
TrybunałuPrawCzłowieka.
DodorobkuRadyEuropyzaliczasięrównieżEuropejskaKartaSamorząduLo-
kalnegoprzyjętawStrasburgu15.10.1985r.(PolskaratyfikowałaKartęw1994r.,
ajejtekstzostałogłoszonywDz.U.Nr124,poz.607).Wart.3ust.2gwarantujeona
prawospołecznościlokalnychdosamorządurealizowanegoprzezrady,wktórych
składwchodzączłonkowiewybieraniwwolnych,tajnych,równych,bezpośrednich
ipowszechnychwyborach.
Europejskiestandardywyborcze,jakwskazanopowyżej,wynikająprzedewszystkim
zdorobkuRadyEuropyorazjejorganów.IstotnąrolęodgrywatakżeOrganizacjaBez-
pieczeństwaiWspółpracywEuropie(OBWE),awszczególnościprowadzoneprzez
organizacjęobserwacjewyboróworazwydawanewichwynikuraportyMisjiOceny
Wyborów.
7
DokumentkopenhaskiOBWE,podpisany29.06.1990r.nakonferencjiKBWE
dotyczącejprawczłowieka,podkreśla,żewśródnajważniejszych„elementów
sprawiedliwości,któremająistotneznaczeniedlapełnegowyrażaniaprzyrodzonej
godnościorazrównychprawwszystkichistotludzkich”
,usytuowanezostaływolnewy-
bory,którepowinnyodbywaćsię„wrozsądnychodstępachczasu,wtajnymgłosowaniu
lubwrównoważnymtrybieswobodnegogłosowania,wwarunkachzabezpieczających
wpraktyceswobodnewyrażanieopiniiwyborcówcodowyboruichprzedstawicieli”
5.1).Sygnatariuszezobowiązalisię,„dlazapewnienia,bywolanarodusłużyłaza
podstawęwładzyludu”
,m.in.:
przeprowadzaćwolnewyborywrozsądnychodstępachczasuwedługprzepisów
prawa;
pozwalać,żebyowszystkiemiejscawprzynajmniejjednejizbieparlamentukra-
jowegomożnabyłoswobodnierywalizowaćwwyborachpowszechnych;
gwarantowaćpowszechneirówneprawowyborczedlapełnoletnichobywateli;