Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wprowadzenie
uzupełnianiawiedzyonajnowszeosiągnięciawybranychdyscyplinna-
uki.PodobniejakwspólnebyłospojrzeniesineiraetstudionaPRL.Nad-
mienionybezstronnyoglądprzeszłościstanowiprzecieżwarunekbadań
naukowych,zobiektywizowanych,pozbawionychuprzedzeńczysympatii
natleideowymczyświatopoglądowym,alezzastrzeżeniemzwiązanym
zobecnościąwnichnznaczeńfilozoficznychipolitycznych”.14
Rekonstrukcjaprzeszłościdlacelównaukowychpozwalałanazwró-
cenieuwaginawybraneskładnikiinstytucjonalneipersonalnedziejów
państwa.Trzebanadmienić,żeambicjewspółtwórcówksiążkiniesięgały
dosystematycznegoanikompletnegowykładunatematPolskiwdrugiej
połowieXXwieku.Pytania,naktóreposzukiwanoodpowiedzi,koncen-
trowałysięwokółdwóchzagadnień:systemupolitycznegopaństwaoraz
wizjiPolskizuwzględnieniemczynnikaideowegoiczynnikaludzkiego.
Preferencjebadawczebyłyuzasadnioneluką,jakawystąpiławdotychczas
opublikowanychwynikachbadańpoświęconychPRL.Tematykabadawcza
skłaniaładosformułowaniakilkusupozycji.Popierwsze,przyjętozało-
żenie,żeistniejedostateczniedużaiodpowiednialiczbaźródeł,abyzre-
konstruowaćmałoznanefragmentydziejówPRL,atakżeopisaćniezbyt
dotądeksplorowanenaukowoformyaktywnościpaństwaispołeczeństwa.
Podrugie,ustalono,żedystansczasowydoprzedmiotubadańpozwoliłna
zwiększeniepowściągliwościprzyocenieprzeszłości.Potrzecie,zwróco-
nouwagęnawystępowaniezjawiskaheterogenicznościobrazuPRLwli-
teraturzenaukowej.Poczwarte,odniesionosiędoelementówdyskursu
publicznegopoświęconychoceniejakościżyciawPolsce.Autorzytekstów,
uznająctytułowyproblemzapriorytetowy,zdecydowalisięnaprezentację
rozmaitychkwestiizwiązanychzistnieniemPRL.Mieliwzglądnawy-
braneparametrypaństwa,wktórymzadekretowanejodgórniejednolitości
ideologicznejtowarzyszyłaróżnorodnośćmyślowanatematkształtuicha-
rakteruustrojuprawno-politycznego,etyczno-moralnego,symbolicznego.
Dopełnienierozważaństanowiłaprezentacjapolitykiszczegółowegozago-
spodarowaniaprzestrzenipublicznejPolski.
Wksiążcezostałaprzyjętadwudzielnakonstrukcjajejzawartościme-
rytorycznej.WczęścipierwszejSystempolitycznyPolskiLudowejznalazły
sięartykułynaukowepoświęconezmianomustrojowymPolski(tekstWie-
sławaSkrzydły),wewnętrznejizewnętrznejlegitymizacjisystemu(teksty
14UwaginatematobiektywizmunaukowegonaprzykładzietwórczościMaxaWebe-
razob.Z.Krasnodębski,Wstęp,[w:]M.Weber,Politykajakozawódipowołanie,oprac.
Z.Krasnodębski,tłum.A.Kopacki,P.Dybel,Warszawa1998.OpodejściuWebera
stwierdzono,żenskonstruowanaprzezniegoniezmierniezłożonaisubtelnasiatkapo-
jęciowa,pozornieneutralneiponadczasowetypyidealne,służącemudoopisuprocesu
rozwojuspołecznego,ujawniająswojeznaczeniefilozoficzneipolityczne”,tamże,s.37.
