Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Tekstfilozoficznywperspektywieprzekładoznawczej
refleksjihumanistycznej124.Wysokiejjakościtłumaczeniastająsięzatemkluczo-
wymelementemrozwojuświatowejhumanistyki.
103010Terminologiaistyl
Wszystkieopisanepowyżejelementyrodząpewnetrudnościprzekładowe.Zda-
niemTroskolańskiegoprzekładpowinienodtwarzaćtreśćoryginałunwduchuśro-
dowiskanaukowego(...),dlaktóregojestprzeznaczone.(...)koniecznejest
przystosowaniecałegomateriałunaukowegodoodmiennościmetodologicznych,
dopoziomukulturynaukowej(...)orazdopotrzebrozwojowychnaukiitechniki”
.
Przekładniepowiniennwyróżniaćsięobcościąwnowymśrodowisku”125.Tewy-
tycznewydająsiębardzoograniczające,szczególniewodniesieniudotekstówhu-
manistycznych.Budząonetakżewątpliwościcodowiernościtakopracowanego
tekstu,któremubliżejdoadaptacji(którąbędzienaprzykładzreferowaniewyników
zagranicznychbadań)niżdoprzekładu.Fakt,żeprzekładyczęstonwyróżniająsię
obcością”wśrodowiskunaukowym,niekonieczniemusibyćtraktowanyjakopo-
rażkatłumacza.Częstonowetekstynaukowesątrudnedoprzyswojenianawetdla
rodzimychużytkownikówjęzyka,wktórymzostałynapisane.Najbardziejmożeja-
skrawymprzykłademsątutajdziełafilozoficzne.Językowemeandryineologizmy
wByciuiczasieMartinaHeideggerawyróżniałysięobcościąwmiędzywojennych
Niemczech,trudnozatem,żebypolskitłumaczpróbowałprzystosowaćtentekstdo
zwyczajówjęzykowychodziedziczonychpotradycjilogicznejszkołylwowsko-war-
szawskiej.JakpiszeJerzyPieńkos,njęzykspecjalistyczny,będąclubmogącbyćin-
strumentemswojegowłasnegokształtowaniaifunkcjonowania,własnejprecyzji
pojęćiterminów,możeświadomieoddziaływaćnaswojąewolucję”
,ansłownictwo
specjalistycznezeswejstronyjawisięrównieżjakoobszaruprzywilejowany,naktó-
rymdajesięzaobserwowaćwzmożonyrozwójleksyki(neologizmy)”126.
Jużwstarożytnościodróżnianoterminy(ορος)odnazw(ονομα).Tepierwsze
opierająsięnadefinicji(ορισμο)idająsięklasyfikować.Arystotelespotępiałnie-
prawidłoweużywanieterminównaprzykładprzezAnaksymandra,któryogień
nazywałneterem”127.Zalecałrównieżunikanieneologii,jednakdopuszczałją
wprzypadkubrakuodpowiedniegoterminu.NajbardziejkrytycznieStagirytaod-
nosiłsiędoperyfrazimetafor,którebyłyczęstoużywaneprzezfilozofówpresokra-
tejskich-naprzykładEmpedkolesa,którynazywałmorzenpotemziemi”128.
124B.Poncharal,LenSocialScienceTranslationProject”etlatraductiondesscienceshumaines,nHermès”
2007,nr49,s.104-105.
125A.T.Troskolański,Otwórczości,s.333.
126J.Pieńkos,Językispecjalistyczneaprzekład,s.264,266.
127Arystoteles,Decoelo,I,3.270,24,cyt.za:M.Stephanides,LaTerminologiedesanciens,nIsis”1925,t.7,
nr3,s.468-470.
128Tamże,s.474.
40
