Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
rokupodpisałdekret,zezwalającynanabożeństwaprzedIkonąwGalerii,atakżena
wykorzystywanieObrazudoprocesjiinabożeństwwsoborzepw.ZaśnięciaNMPna
Kremluwdniuświęta3czerwca(coodpowiada21majawgstaregostylu)iwSretien-
skimklasztorze.W2000rokuikonazostałaumieszczonawcerkwipw.św.Mikołaja,
uruchomionejprzyGalerii,którąmożnazwiedzaćjakosalęmuzealnąlubuczestnicząc
wnabożeństwach19.
Kolejnąważnąikoną„obronną”RosjijestikonaMatkiBożejzwanaTychwińską.
Równieżjejpowstaniejestwiązaneześw.ŁukaszemEwangelistą,ponieważznajdowała
sięwkonstantynopolitańskiejcerkwinaBlachernach,ażw1383rokupojawiłasięza-
wieszonawpowietrzunadrzekąTychwinkąwZiemiNowogrodzkiej.Podczasnapaści
zbrojnejSzwedówwlatach1613–1614MatkaBożawtejikonieprzekazałapewnejnie-
wieścieoimieniuMartapolecenie,bynosićjąwokółbronionegoklasztoru,comuza-
pewniłoratunek20.Dlategoprzednią–jakogwarantem–podpisanopokójwStołbowie
(1617);dalszejejlosywiodąprzezRygędoChicago,skądpowróciłaprzezRygę,Mo-
skwęiPetersburgdoswojegoTychwinawlipcu2004roku21.Zjednązkopiitejikony
okrążononasamolocieMoskwępodczasniemieckiegooblężeniaw1941roku.
Jednazjejrepliknabrałaostatniospecjalnegoznaczenia.Czytamy:
„HistoriaRosjiwznacznymstopniupolegałanaprzeciwstawianiusięZachodowi.Licznewojny
ibitwyodsłaniałyzderzeniedwóchcywilizacji:uświęconejprawosławnej,zbudowanejnatwar-
dejskale»jednegoświętegopowszechnegoiapostolskiegoKościoła«ipozbawionejłaskiza-
chodniej,sformowanejnalegalistycznymjurydyzmieifaryzeuszowskimpoczuciuwyższościnad
drugimnarodami.
Gdzieprzebiegagranicamiędzytymidwiemacywilizacjami?Onanosi,rzeczjasna,duchowy
charakter.JaknigdzieindziejgranicętęwidaćnarzeceNarwie,gdzierozmieszczonesąnaprze-
ciwkosiebienadwóchprzeciwległychbrzegachdwamiasta-twierdze:IwangorodiNarwa.
Dwietwierdzenadwóchbrzegachtejsamejrzeki,stojącejednanawprostdrugiej,stałysięsym-
bolemkonfliktudwóchświatów.RzekaNarwastałasięnaturalnąijednocześniesymboliczną
granicąmiędzyRosjąiZachodem.
TęrubieżRosyjskiejZiemioznaczyłaSamaBożaMatka,NaczelnaObrończyniŚwiętejRusi,
któraobjawiłacudnyznakSwegomiłosierdziapoprzezobjawienieSwojеgoNarwskiego
Obrazu”22.
WartotutajprzypomniećhistoriętychziemleżącychwstrefieinteresówRepu-
blikiNowogrodzkiej.OdXIIIwiekuwładaliInflantamiDuńczycy,którzywroku
1256nalewymbrzeguwznieślizamek,cojużprzezstaroruskichkronikarzyzostało
odebranejakoforpocztakatolicyzmunaZiemiNowogrodzkiej.Wroku1347Dania
odstąpiłateziemieZakonowiKawalerówMieczowychiNarwastałasięgniazdem
19http://www.tolmachy.narod.ru/index.html
20Dzieńcudownejobronyklasztoru,15września(1614),wszedłdolokalnejpraktykiliturgicznejjakoświęto
„PowszechnejRadości”(Всемирнаярадость)zprocesjąwokółmonasteruicałodziennymbiciemwdzwony.
21Π.Д.Березина,Возвращениесвятыни.ПовествованиеоТихвинскойиконеБожиейМатери
сакафистом,ЦарскоеДело,Санкт-Петербург2004;О.Н.Копылова,СудьбаТихвинскойиконыБо-
жиейМатеривпериодВтороймировойвойныивпервыепослевоенныегоды,„Вестникцерковной
истории”1/5,2007,ЦНЦПравославнаяэнциклопедия,s.78–114.
22Г.Беловолов,СпасительницаРоссии.СказаниеоНарвскойиконеБожиейМатери.К445-летию
прославления...,Изд.ΠеушинскоеПодворье,Санкт-Петербург2003,s.5.