Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
tę,którąprzysłanoIwanowiGroźnemuzarazpojejodkryciuwKazaniu34.Wroku
1811ukończonosobórKazański.Funkcjęobronnąikonypotwierdziłozwycięstwo
wdzieńjejświętaw1812roku,któreobróciłobiegkampaniinapoleońskiej,afeldmar-
szałekKutuzownierozstawałsięzkopiąikonywmedalionie.Nicteżdziwnego,że
właśniewKazańskimsoborzestolicyodprawiano25grudniategożrokumolebien
dziękczynny„zazwycięstwonadGallamiipomagającymiim12narodami”(por.kon-
dak7Akatystu),którestałosiępoczątkiempaństwowegoświęta,wprowadzonegodo
rosyjskiegokalendarzacerkiewnego.Akatystprzeprowadzateżwymownąparalelę
zfunkcjąobronną,jakąikonyMBpełniływKonstantynopolu:Dlastołecznegogrodu
RosjiświętaTwojaikona,Bogurodzico,stałasiędobrotliwąHodegetrią,jakniegdyś
dlaCarogrodu...”(ikos7).
Zdwóchzatempowodówimoskiewskiego,inapoleońskiego(bowiemPolacy
wchodządoowych12narodówtowarzyszącychGallom)szerzącysięnaziemiach
Rzeczypospolitej(wjejzmiennychgranicach)kultKazańskiejMBbyłodbieranyprzez
władzeiKościółpolskijakoprzejawwrogościiantypolskości.Szczególniewarto
zauważyć,żewakcjiburzeniacerkwiw1937–1938wydawanojednostkomtereno-
wymspecjalnerozkazyniszczeniawpierwszejkolejnościcerkwipoduznanymza
antypolskiewezwaniemMBKazańskiej35.
WażnedowodyfunkcjiobronnejtejikonypochodzązokresuIIwojnyświato-
wej36.WsłynnymobjawieniuMatkiBożejmetr.LibanuEliaszowi(Salibowi)m.in.
padłysłowaokoniecznościobejściazikonąLeningradu,omodłachprzedikoną
wMoskwie,ozawiezieniuikonydoStalingraduioniesieniuikonyażdogranic
Rosji.Żołnierze,którzyzikonąMBKazańskiejzapazuchąprzeszliprzedwojskami
niemieckimioblegającymiMoskwę,wytyczyligranicę,którejhitlerowcyniepotrafili
przekroczyć.WStalingradzieikonaniepozwoliłaNiemcomprzejśćnadrugibrzeg,
całyczaspodczasbitwyodprawianonabożeństwabłagalneizaduszne,nanajtrud-
niejszepozycjeprzewożonoikonęibłogosławiononiążołnierzy.WLeningradzie
procesjazikonąwokółmiastapomogławutrzymaniumiasta.Podobniebyłopod
Królewcem,gdziemodlonosiędoMBwJejikonieKazańskiej.WyzwolenieKijowa
nastąpiłowdniuświętaIkony22października.MarszałekŻukowponoćstalewo-
ziłzsobąkopięIkony.PowojniemetropolitaEliaszzłożyłwizytęwZwiązkuRa-
dzieckim,otrzymujączpoleceniaStalinaizaradąpatr.AleksegoInapamiątkęm.in.
panagijęzdrogocennymikamieniamipochodzącymizwszystkichocalonychprzez
Ikonęzakątkówkraju.Odwołującsiędotychwydarzeń,azwłaszczadoodzyskania
wroku1612Kremla,DumaRosyjskaustanowiławroku2004nadzień22paździer-
nika,coodpowiada4listopadaponowemu,świętopaństwoweDzieńJedności
Narodowej.
34Mówiotymikos5.NazywasięwnimponadtoMatkęBoską„grodemduchowym”,„radościągrodów
iwsi”,„przedmieściem”,„umocnieniem”,„pałacem”itp.Wkondaku6czytamy:Tybowiemgrodyogradzasz,
klasztoryosłaniasz,wioskiochraniasz,podobniewikosie10:MuremwarownymziemiRosyjskiejjesteś,oBogu-
rodzico,miastumocnieniemichwałąitp.
35M.Siwicki,Dziejekonfliktówpolsko-ukraińskich,t.1–3,nakłademautora,Warszawa1992–1994.Dla-
tegoprzekazanierzymskiej(fatimskiej)kopiitejikonyprzezpapieżaJanaPawłaIIMoskiewskiemuPatriarsze
wsierpniu2004rokuwzbudziłoażtyleemocji.
36Д.Орехов,op.cit.,s.36–37.