Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
WładysławStępniak
państwawobecwszystkichorganizacjiiinstytucjiniepaństwowych,będących
dotądpodnadzoremarchiwalnym
33
.Krytykarewolucyjnychwręczzmian
wprawiearchiwalnymformułowanabyłatakżeprzezśrodowiskanaukowe,
ubolewającenadodejściemodzasadyniepodzielnościzespołuarchiwalnego
ipowstającymikomplikacjamiwzarządzaniudokumentacją.Zmianywpra-
wiedotyczącewolnościdziałalnościgospodarczej
34
orazpostępującazczasem
prywatyzacjagospodarkipowodowałautrzymywaniesięwczasienieprzychyl-
nejnowemuprawuarchiwalnemuatmosferywśrodowisku.Problemprzyzwy-
czajeń,anawetmentalnościznacznejczęścinaszegośrodowiskazawodowego
dawałosobieznaćtakżewodniesieniudoregulacjiustawowejdotyczącej
udostępnianiamateriałówarchiwalnych.Stawałysięonedostępne,zewska-
zanymiwustawienielicznymiograniczeniami,zsamejmocynowegoprawa.
Przezdziesięcioleciapoddawanojednakczytelnikówwymogomproceduralnym
pokutującymwnormatywachwewnętrznychodokresumiędzywojennego
35
.
Wprowadzaniewżycienowychregulacjiprawnychdotyczącychwytwarza-
niaiprzechowywaniaomawianejtuobecnieczęścinarodowegozasobuarchi-
walnegonapotykałoinapotykanadal,podwpływemnegatywnychdoświad-
czeńzprzeszłości,naoporyzestronyorganizacjiiinstytucjipozarządowych
wnawiązywaniuwspółpracyzarchiwamipaństwowymi.Ainstytucjete,bio-
rącudziałwżyciupublicznym,wpływającnazachodząceprocesyspołeczne,
polityczne,kulturalneczygospodarcze,uczestnicząctakże-jakwprzypadku
partiipolitycznych-wrządzeniukrajem,siłąrzeczydokumentacyjnedowody
swojejaktywnościwinnytrwaleprzechowywać,zapewniającdostępdonich
zainteresowanymobywatelom.
Ztymtrzebasięwśrodowiskuarchiwistówpogodzić,cojużchybasięstało,
koncentrującuwagęnaproblemiezachowaniaintegralnegocharakterupaństwo-
wegozasobuarchiwalnego.Żałowaćnależy,żeniebyłowokresieprzyjmowania
prawaarchiwalnegow1983r.warunkówdoinnegopotraktowaniaproblemu
33
WoficjalnychdokumentachZjazdutostanowiskosformułowanezostałowsposóbbar-
dziejumiarkowanyisprowadzałosiędozaleceń:nPotrzebawykładniwieluartykułówustawy
onarodowymzasobiearchiwalnymioarchiwachorazwydaniadoniejdalszychprzepisów
wykonawczych”oraznPodpisanieodpowiednichporozumieńzorganaminiepaństwowychjed-
nostekorganizacyjnychnatematwspółpracypaństwowejsłużbyarchiwalnejzarchiwamitych
jednostek”;1986,Warszawa-RejestrwnioskówzgłoszonychwSekcjachI,II,IIIiIVPierwszego
PowszechnegoZjazduArchiwistówPolskich,nArchiwista”23,1987,nr83,s.62.
34
Dodniadzisiejszegowspominasiętzw.ustawęMieczysławaWilczkajakoprzełomowy
momentwnaszejhistorii;zob.Ustawazdnia28XII1988r.odziałalnościgospodarczej,
Dz.U.1988,nr41,poz.324.
35
Szerzejotymzob.D.Grot,Kuprzeszłościotwartej.Dostępnośćarchiwówpaństwowych
wPolscewlatach1918-2014,Warszawa2015.
