Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
52
Częśćpierwsza.Granicenieruchomościisposobyichustalania
Domniemanieustalonewartl154klclodnosisięniedostanuprawnegowyzna-
czającegoprzebieggranicynieruchomości,ajedyniedostanufaktycznegozmate-
rializowanegowterenieprzebiegiemurządzeniagranicznego(płot,muritpl)lTen
szczególnyrodzajdomniemaniapolegarównieżinatym,żezchwilądokonaniaroz-
graniczenianieruchomościiprzeprowadzenialiniigranicznejwinnysposób,nie-
zgodnyzdotychczasowymprzebiegiemurządzeniagranicznego,domniemanieto
wygasadopierozchwiląfaktycznegojegoprzesunięcialubusunięcialArtykułten
stanowi,żeurządzeniagranicznesłużądowspólnegoużytkusąsiadówlOznaczato
tymsamym,żeustawodawcanieograniczyłtegoprawatylkoiwyłączniedowłaści-
cielinieruchomości,leczrozszerzyłjenakażdego,ktoznieruchomościkorzystajako
nużytkownik”
l
Mającnauwadze,żedomniemaniewynikającezartl154klclniedotyczyprawa
własnościdourządzeńgranicznych,leczjedynieprawadowspólnegoznichko-
rzystania,należystwierdzić,żeproblemwłasnościnurządzeniagranicznego”trzeba
rozpatrywaćindywidualnie-nazasadachogólnych-wzależnościodtego,czy
urządzenietozostałozlokalizowanenasamejgranicynieruchomości,czyteżpoza
niąbezpośrednionaobszarzejednejzsąsiadującychnieruchomościlWpierwszym
przypadku,gdyurządzeniezlokalizowanejestbezpośrednionasamejgranicy,wy-
padastwierdzić,żejegowspółwłaścicielamibędąwłaścicielegraniczącychzsobą
nieruchomości,bezwzględunafakt,ktojewybudowałizjakichśrodkówlJeżeliza-
temurządzeniegranicznezlokalizowanejestnawspólnejgranicy,tostajesięprzez
towspółwłasnościąobustronlWtakiejsytuacjiosobie,którazwłasnychśrodków
wybudowałaurządzeniegraniczne,przysługujejedynieroszczeniewstosunkudo
sąsiadaozwrotpołowydokonanychuzasadnionychnakładów,jakieponiósłon
wzwiązkuzjegobudowąl
Natomiastgdyurządzeniegranicznezostałowybudowanepozaliniągraniczną,na-
leżystwierdzić,żestajesięonoczęściąskładowątejnieruchomości(artl48klcl),
naobszarzektórejzostałozlokalizowane,bezwzględunafakt,ktojewybudowałl
Jeżeliprzywznoszeniuurządzeniagranicznego(muru,płotu,rowuitpl)przekro-
czonobezwinyumyślnejgranicesąsiedniegogruntu,właścicieltegogruntunie
możeżądaćprzywróceniastanupoprzedniego,coprowadziłobywpraktycedo
usunięciategourządzeniazobszarujegonieruchomości,chybażebeznieuzasad-
nionejzwłokisprzeciwiłsięprzekroczeniugranicylubgrozimuniewspółmiernie
wielkaszkoda(artl151klcl)lUstawodawca,określającwartl151klclzasadęwyłą-
czeniaroszczeniawłaścicielaoprzywróceniestanupoprzedniego,zastrzegłjednak,
żewprzypadkach,gdybeznieuzasadnionejzwłokisprzeciwiłsięonprzekroczeniu
granicylubgrozimuztegopowoduniewspółmierniewielkaszkoda,roszczenie
takiemuprzysługuje47lWobuzwymienionychprzypadkówmaonpełnąochronę
47ZoblwyrokSNz21l04l1972rl,IIICRN98/72,LEXnr1438l