Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Rozwójfonologicznymowydziecka
todopierowdrugimlubtrzecimmiesiącu,gdydzieckoreagujenagłos
matki”(
Rocławski,
1991,s.11).Autordodajenastępnie,że„ukształtowane
wokresieniemowlęcymreakcjenaróżnepostaciezachowaniafonicznego
osóbzotoczeniabędąfunkcjonowałyprzezcałenaszeżycie.Wźniej-
szymokresieobejmująonecorazszersząsferęfonicznychzachowańczło-
wieka”(
Rocławski,
1991,s.11).
Womawianymokresiedzieckowymawiazarównogłoskicharaktery-
stycznedlaotoczeniawychowującego,jakitakie,„którychnieznasystem
wymawianiowyjęzykówindoeuropejskich”(Kaczmarek71953,s.11).Poja-
wiająsięzatem„głosywdechoweissące,mlaski,kląskania,świsty,cmoka-
niaitp.twory,którychniesposóbznakamiwyrazić”(Kaczmarek71953,s.11).
D.Pluta-Wojciechowskarównieżzauważa,że„odurodzenianiemowlęta
potrafiądostrzegaćróżnicepomiędzy-jaknależysądzićnapodstawieba-
dań-wszystkimijednostkamifonetycznymi,jakiewystępująwróżnychję-
zykachnaturalnych”(Pluta-Wojciechowska72021,s.45;por.Jusczyk720047
s.77-85)0Zczasem,ok.100-120miesiącazdolnośćta„zostajeograniczonado
różnicowaniadźwiękówcechującychprzyswajanyprzezdzieckojęzyk”
(Pluta-Wojciechowska72021,s.45).
Badaczezgodnietwierdzą,żew20730lub40miesiącużyciadzieckoza-
czynagłużyć0ZdaniemKurkowskiego,czynnośćtęwiązaćnależyzdojrze-
waniemośrodkówruchowychpowodującychwzmożonąaktywnośćmoto-
rycznądziecka(Kurkowski72013,s.28).Nazwategookresu„związanajest
zpojawieniemsięwwokalizacjidzieckazwarciawelarnego”(Łobacz719967
s.18;Kurkowski72013,s.28).Głużeniepojawiasięwsytuacjidobregosa-
mopoczucia,stanowiącokazjędowyzwolenianadmiaruenergii.Wokaliza-
cjitowarzysząintensywneruchyrączekinóżek.Kaczmarek7obserwując
swojedwumiesięcznedziecko7zauważa,żewtymokresiepojawiająsię
„dźwiękinajpierwgardłowe,jakbygzprzydechem,parędnipóźniejaoraz
ênosowe”(Kaczmarek71953,s.10).Zczasemoboksamogłosekazzaokrą-
gleniemwarg,eorazypojawiająsięspółgłoskig7morazgrupatl.Pojawia-
jącesięrozmaitedźwiękimająprzedewszystkimlokalizacjęgardłową
itylnojęzykową.Zpunktuwidzeniarozwojumowy,jakstwierdzaPorayski-
-Pomsta,„okrestenmadużeznaczeniedlawzmocnieniamięśniiogólnej
sprawnościnarządówartykulacyjnych,cowkrótkimczasiebędziemiało
wpływnaartykulacjęgłosek”(2023,s.129).
34