Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
15
oreformistycznymruchuintelektualnymwkatolicyzmie(totamznajdująsię
bardzozresztąróżnorodnewykazypolskichmodernistów).Korzystamzniej
wtakimwłaśniecharakterze.Zdecydowałemsięniepodejmowaćwtejksiąż-
ceosobnoiwyczerpującozagadnieniareakcjiantymodernistycznej.Polski
antymodernizm,zuwaginajegofundamentalneznaczeniedlakształtowania
światopogląduipostawykilkupokoleńpolskichduchownych,teologówimy-
ślicielikatolickich,zasługujenazupełnieosobneopracowanie.Uważamgo
równieżzazjawiskopodwielomawzględamiodrębneiwymagająceinnego
podejścianiżprzyjętewtejpracy.
Odantymodernistycznegospojrzenianapolskimodernizmprzecho-
dzędoanalizysamegomodernizmu.Pierwszymkrokiemjestsporządzenie
porządkującegoistniejącymateriałwykazu.Poświęcamtemuzadaniudwa
rozdziały.Pierwszyznichjestpoświęconyrecenzjomitłumaczeniomobco-
języcznychpracprezentującychstanowiskokatolickoliberalne.Drugiznich
torejestrnajważniejszychbohaterówprocesupolskiejrecepcjimodernizmu
katolickiego.Kolejnerozdziałytrzeciejczęścisąprezentacjąnajistotniej-
szychzagadnieńpodejmowanychprzezpolskichmodernistówkatolickich.
Rozdziałytestanowiąpróbępokazaniarozmaitychkierunkówmyślowych,
wjakichzmierzałapolskarefleksjanadmodernizmemkatolickim.Wśród
omawianychkwestiiznajdująsię:(1)polskiepropozycjereformykatolicyzmu,
(2)próbybudowaniamodernistycznejteologii,(3)publikowanepopolsku
przekrojowesyntezytego,czymmodernizmkatolickijest.Częśćtrzeciąza-
mykaanalizawewnętrznegonapięcia,obecnegowmyślipolskichmoderni-
stówkatolickich.Wiążesięonoztym,żewswoichpropozycjachwyrażająoni
jednocześnieafirmacjęikrytykęwspółczesnejimkultury.Wzakończeniu
staramsięzaśzebraćpodstawowewynikiprzeprowadzonychanaliziwskazać
nadalszemożliwekierunkiprowadzeniabadańnadpolskimmodernizmem
katolickim.
*
Badaniależąceupodstawtejksiążkimającharakterinterdyscyplinarny.Pod-
stawęanalizstanowimateriałźródłowy,któregoczęściąsąnietylkoprace
publikowanewformiedrukówzwartychiartykułówwczasopismach,ale
takżeźródłaarchiwalne.Zuwaginastraty,jakiewyrządziłypolskiemudzie-
dzictwukulturowemudwiewojnyświatoweorazwojnapolsko-bolszewicka,
wielearchiwaliówuległozniszczeniulubrozproszeniu.Zebranyprzezemnie
materiał,choćznaczny,niepretendujedopełności.Zdecydowałemsięwięc
uwzględnićarchiwaliaprzedewszystkimtam,gdzieudałomisięichzgro-
madzićnajwięcej,awięcwczęścidrugiejksiążki,poświęconejmodernistycz-
nokatolickiemuświatopoglądowiMarianaZdziechowskiego.Wpozostałych
dwóchczęściachpracymateriałyniepublikowanewykorzystywanesąjedynie
marginalnieipomocniczo.
Niniejszarozprawałączywarsztathistorykazanaliząfilozoficzną,któ-
rezostająużytedoanalizyproblemów,uznawanychniekiedyzasytuujące
