Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
któredokonałosięuproguerynowożytnejgłówniezasprawą
PiotraRamusaiKartezjusza,doprowadziłodokryzysukultury,
rozpaduwspólnotyorazzanikuporządkumoralnego.Zmianami
wobrębie
trivium
McLuhanrównieżtłumaczyutratęsakralnego
wymiarukultury.DoczasówKartezjuszajęzykbyłrozumianyjako
symultaniczniepowiązanyizharmonizowanyzewszystkimi
intelektualnymiipsychicznymifunkcjamiczłowiekaoraz
zeświatemfizycznym,copozwalałostarożytnym,
średniowiecznymirenesansowymgramatykomstosowaćzasady
interpretacjitekstówrównieżdoświatanatury:HeraklitzEfezu,
stoicy,ojcowieKościoła,IzydorzSewilli,św.Bonawentura,
renesansowialchemicyifilozofowie,jakPicodellaMirandola
iKorneliuszAgryppa,wopiniiMcLuhanawierzyli,żeporządek
rzeczyiporządekznakówsązesobąwewnętrzniepowiązane.
Upodłożategopodejściadojęzykależałoreligijneprzekonanie,
obecnezarównowkulturzepogańskiej,jakichrześcijańskiej,
żeświatzostałstworzonyzapomocąboskiegogłosu–Słowa.
Formywiedzy,którenatakimrozumieniuświatabazowały,
zawieraływsobieelementyzarównosakralne,polegające
naodkrywaniuzwiązkówmiędzyKsięgąNaturyiBiblią,jak
iintelektualneorazestetyczne.Dokonującreinterpretacji
twórczościFranciszkaBacona,McLuhantakiegosakralnego
wymiarudopatrujesięrównieżwsferzeaktywnościtechnicznej
człowieka,gdyżdlaBaconatworzeniewynalazkówtechnicznych
jestefektempoprawnegoodczytaniaKsięgiNatury.Zdaniem
angielskiegofilozofaprzywróceniemądrościzrajskiegookresu,
kiedydlaAdamaświatprzedstawiałsięjakoKsięga,niepolega
jedynienaodzyskaniumądrościteoretycznej,alerównież
dotyczysferypraktycznej–techniki,którapozwoliprzywrócić
człowiekowiprzedupadkowąwładzęnadwszystkimistworzonymi
rzeczami4.Włączenietwórczościtechnicznejczłowiekawwizję
zbawienia,jakąnakreśliłBacon,miałodlaMcLuhanapodstawowe
znaczenie,gdyżpozwalałopogodzićpozytywnąocenąrozwoju
technologiizcharakterystycznądlaautora
GalaktykiGutenberga
postawąkatolickiegokonserwatyzmu.
Odwołaniesiędotradycjigramatycznejjakopodstawynauki
nowejbyłodlaMcLuhanakorzystnezjeszczejednegopowodu.
Wformie,jakątejtradycjinadałFranciszekBacon,McLuhan
odnajdujegotowąteoriępercepcjiikomunikacji.Angielskifilozof
bowiem,wychodzączprzekonania,żeświatjestsymbolicznym
tekstem,zadajepytanieoto,jakiesąniezbędnewarunki,abyten
tekstprawidłowoodczytać.Zgodnieztradycjąsięgającągreckich
sofistów,którzypytającoto,cojestokreśloneprzeznaturę,aco
narzuconeprzezspołeczeństwo,tworzylipodstawykrytyki
