Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1010Poznanienaukowewnaukachempirycznych
13
Równieżprocesredukcjimożezostaćprzeprowadzonywformuleprogre-
sywnejlubregresywnej.Redukcjawformuleprogresywnejpoleganatym,żenie
mapewnościcodoprawdziwościsformułowanychprzesłanek,zaśprawdziwość
wnioskujestniewątpliwa,gdyżdajesięonstwierdzić.Regułatakiegodowodu
określanajestmianemweryfikacji.Redukcjawformuleregresywnejpolegana
poszukiwaniupotencjalnieprawdziwychprzesłanekdladającegosięstwierdzić
wniosku.Takareguładowoduokreślanajestwówczasmianem„wyjaśnienia”.
Schematyczniepoznanieredukcyjneprzedstawiarysunek2.
Rysunek2.Procesredukcji
Źródło:opracowaniewłasne.
Istotaweryfikacjisprowadzasiędosprawdzaniaprawdziwościprzesłanek
napodstawiebezpośrednioweryfikowalnychwniosków.Konfirmacjaoznacza
potwierdzenieichprawdziwości.Jeśliniematakiegopotwierdzenia,wówczas
występujefalsyfikacjaiprzesłankisąodrzucane.Wzwiązkuztym,żekonfirmacja
nigdyniejestostateczna,niejestniezawodnąregułąwnioskowaniaredukcyjne-
go,wprzeciwieństwiedofalsyfikacji,którajestostateczna,stanowiniezawodną
regułęwnioskowaniaredukcyjnego.
Naukiredukcyjnerozwijająsięprzezfalsyfikację,czyliprzezodrzucanie
stwierdzeńuznanychzafałszywe(Popper1977,s.74).Dogrupytychnauk
należąnaukiempiryczne,czylinaukiprzyrodniczeispołeczne.Donichwnaj-
większymstopniuodnosisięzatempoglądJ.Łukasiewicza,zgodniezktórym
„badanieprzyrodyprzypominalekturęzaszyfrowanegopisma,doktóregozgu-
biliśmyklucz.Najbardziejzdumiewającąrzecząjestjednak,żewtychwarun-
kachudajesięmimowszystkozrozumiećkilkafragmentów”(za:Bocheński
1992,s.142).
