Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ekonomiajakonauka
1050Społecznypodziałpracy
33
WedługAdamaSmitha,ojcanowożytnejekonomii,wiadomo,żepostępwhi-
storiiludzkościdokonałsiędziękispołecznemupodziałowipracy.Wyznaczono
wtensposóbstosunkispołeczne,awnastępstwieekonomiczne.
Wstarożytnościbudowapiramidczyteżwytwarzaniegroźnejinowocze-
snejbroni–rydwanówegipskichwymagałapodzieleniapewnychczynności
międzywykonawcami.WśredniowieczuWenecjakonstruowałastatkiprzywy-
korzystaniuwielustanowisk,aledopieroSmithnaprzykładziefabrykiszpilek
wykazałwagęspecjalizacjidlarozwojugospodarczego.Trzebajednakprzyznać,
żewystępujepewnagranicaspecjalizacji,przyktórejtracisiękapitałintelektu-
alnypracowników.Zbytwąskaspecjalizacjapowodujezanikszerszegomyślenia
koniecznegodopracychociażbywpośrednichstadiachprodukcjiczyusług.
Problemnależyrozwiązywaćprzezglobalnywzrostwiedzyikwalifikacji,ato
możliwejestprzezm.in.wzrostinwestycji,copociągazasobąpostulowany
efekt.Jesttom.in.przedmiottzw.endogenicznejteoriiwzrostupreferującej
akumulacjęwiedzynaukowo-technicznej.
Specjalizacjaodbywałasięnajpierwwedługindywidualnychumiejętności,
potemokreślonychzawodówiczynności.NastępniewXVIIIw.doszłowAnglii
dorewolucjiprzemysłowejipodziałpracynastąpiłwedługprocesów,stąddoko-
nanomechanizacjipracy(manufaktury).WXXw.nastąpiłaeraautomatyzacji,
gdyHenryFordstworzyłlinięmontażowąsamochoduiprodukowanosłynnego
FordaTwjednymkolorze(czarnym),abyprzyuzyskanejwtensposóbredukcji
cenysprzedaćwięcejtanichsamochodów.
Rozwójprocesówprodukcyjnychdoprowadziłdookreśleniapakietutrzech
rodzajówprocesów,któreprzyczyniająsiędozwiększeniaprodukcji,cołącznie
prowadzidowzrostudobrobytu.Jesttotzw.3S:
1.Symplifikacja.
2.Standaryzacja.
3.Specjalizacja.
Symplifikacjaoznaczadążeniedoprodukcjidóbrnajprostszychprzyzacho-
waniuswojejfunkcjonalności.Np.talerzspełniaswefunkcjeijestwbardzo
prostysposóbprodukowany.
województwa.Książębyłniezależny,szczególniegdywakcielennymmógłtouzyskać,awojewoda
byłurzędnikiemkróla.Por.J.Woziński,Historiapisanapieniądzem,Prohibita,2012,s.33.Wydaje
się,żetakatezajestzbytdalekoidąca,jeżeliweźmiesiępoduwagęnp.rolniczycharakterziem
polskichiopieraniesięnaeksporciepłodówrolnych.Trochęzinnejstrony:np.manufaktury,
pierwszefabryki,powstaływEuropiejużwXIIIw.weWłoszech,towPolscedopieropodkoniec
XVIw.KazimierzWielkiraczejnicniemógłwtymwzględzieuczynić.JednakdopierowIIpoło-
wieXVIIIw.AntoniTyzenhauzrozwinąłtezakłady.SzerzejoźródłachzacofaniaPolskipor.
M.Piątkowski,Europejskiliderwzrostu.Polskadrogaodekonomicznychperyferiidogospodarki
sukcesu,Poltext,2019,rozdz.2,atakżeP.Słowiński,Dlaczegoniejesteśmybogaci,Fronda,2021,
rozdz.ViVI.PrzemysławSłowińskipiszem.in.,żeUokoło1655rokudochódnaosobęwEuropie
Zachodniejsięgałmniejwięcej1340dolarów.Naziemiachpolskichwciągukilkudziesięciulat
obniżyłsiędookoło780dolarów”(s.139).
Prolegomenadoekonomii
©WydawnictwoKeyTextsp.zo.o.
www.keytext.com.pl
