Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1RozdziałI1KONWENCJONALNEPODSTAWYONUSPROBANDI1
oznacza,żeniemusiondostarczaćdowodównaswojąniekorzyść(nemo
seipsumaccusaretenetur).
Temożliwedowyprowadzeniaregułypostępowaniadowodowegosta-
nowiąlogicznenastępstwotego,iżwzasadziedomniemanianiewinności,wy-
rażonejwtreściart.42ust.3Konstytucjiustrojodawcazawierawłaśnie
aspektytworząceregułęonusprobandi,wmyślktórejnaoskarżonymniespo-
czywaciężarudowadnianiaswojejniewinności.Taregułaprzeciwstawiasię
innemusposobowidowodzeniawskazując,żetooskarżycielponosiciężarudo-
wadnianiawinyoskarżonego.Tenaspektdomniemanianiewinnościdostrze-
ganyjestwdoktrynie,gdziestwierdzasię,żewkonsekwencjimaterialnyciężar
dowoduspoczywanaoskarżycielu.Określićgomożemyjakomaterialnyciężar
dowoduwinyoskarżonego,któryobejmujerozstrzygnięciawzakresiewiny
ijejkonsekwencji,azatem:stwierdzenieniewinnościiuniewinnienie,stwier-
dzeniewinyoskarżonegoiskazanie,ustalenierozmiarówodpowiedzialności
tość,pozostawaćjedyniemogąrozważanianatematjegoróżnychaspektów
imożliwościjegoprzesuwaniawtokuprocesukarnego.Poszukująckonstytu-
cyjnychźródełonusprobandi,odnajdujemytęregułęjakozawartośćkonsty-
tucyjnejzasadydomniemanianiewinności.Taregułapostępowaniawproce-
siekarnymodwołujesiędoorganówprowadzącychpostępowaniedowodowe,
atakżetych,podejmującychdecyzjeoodpowiedzialnościkarnejoskarżonego.
Odstronyformalnejtaregułapostępowaniadowodowegoprzybieracharakter
normyabsolutnej,zwyjątkiemsytuacjiuznanychzawyjątkowe.Stądteżsłusz-
niesiętwierdzi,żeoskarżonyniemaobowiązkudowodzeniaprawdziwości
swojegostanowiska.Niemaobowiązkudowodzenianiewinności,cogwaran-
tujemuprawnedomniemanieniewinności,podniesionedorangizasadypro-
cesowej(art.5§1k.p.k.)igwarancjikonstytucyjnej(art.42ust.3Konstytucji
dzeniepopełnieniaprzezoskarżonegoprzestępstwa,związanajestregułado-
wodzeniaopartanatreścionusprobandi.Tazaśjestzawartościązasadywy-
rażonejwtreściart.42ust.3jakodomniemanianiewinności.TrybunałKon-
stytucyjnywskazuje,żeistnienietegodomniemaniawykluczauznaniewiny
iodpowiedzialnościkarnejokreślonejosobybezprzeprowadzeniaodpowied-
niegopostępowaniasądowegozakończonegoprawomocnymwyrokiemsądu.
Trybunałstwierdziłtakże,żeniemożnarozszerzaćjegotreścinakażdysąd,
alełączącjezwcześniejszymipostanowieniami(wszczególnościart.42ust.2)
58P.Wiliński,Materialnyciężardowoduwinyoskarżonegoprzyczynekdorozważań,[wu]Pań-
stwoprawaiprawokarne.KsięgajubileuszowaProfesoraAndrzejaZolla,t.II,P.Kardas,
T.Sroka,W.Wróbel(red.),Warszawa2012,s.1846.
59P.Wiliński,ProceskarnywświetleKonstytucji,Warszawa2011,s.167-174.
-40-
