Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1RozdziałI1KONWENCJONALNEPODSTAWYONUSPROBANDI1
Charakteryzujączasadęonusprobandiwprawiecywilnymmożnapo-
wiedzieć,żeżadnezwymienionychjejznaczeńniejestzwiązanezzajmowaną
wprocesiepozycjąstronypowodowejalbopozwanej.Wśródnakreślonych
iutrwalonychjużznaczeńrozumieniaonusprobandiuwidaczniasięzasadni-
czazgodnośćjejkontekstuprocesowego,którywiążesięztym,żedowody
przedstawiatastronasporu,któraponosirównieżryzykonieudowodnienia
faktówwrozumieniuart.6k.c.Jednakżezauważasię,iżtakiepragmatyczne
działanienieoznaczajednak,iżpowinnośćprzedłożeniaśrodkadowodowego
(ciężardowoduwujęciusubiektywnym)obciążazawszetęstronę,którąobar-
tymnatrzyokoliczności:
1.Niektórefaktyprzyznaneprzezprzeciwnikalubteżniezaprzeczone
przezniegoinatejpodstawieustaloneprzezsądwogóleniewymagają
dowodu;
2.Sądmożedopuścićdowódniewskazanyprzezstronę-art.232zd.2
k.p.c.;
3.Dopuszczasięmożliwośćzobowiązaniastronynieobciążonejciężarem
dowodzenia(art.6k.c.)dozłożeniadowoduistotnegodlasprawy.
Charakterystyczneniewątpliwiejestto,żeoddziaływanieonusprobandi
nagruncieprawacywilnegorozpatrywanejestwkontekścieroli,jakąodgrywa
rozróżnieniepomiędzyciężaremdowoduwznaczeniumaterialnym(obiek-
tywnym),zawierającejsięwtreściart.6k.c.aciężaremdowoduwznaczeniu
formalnym(subiektywnym).Naobateaspektywskazywalijużwlatach30.XX
wiekuS.EhrlichiJ.Gliklich.Obajautorzyargumentują,iżsubiektywnyciężar
dowodujestwskazówkądlastronażdochwilizamknięciapostępowania,na-
tomiastobiektywnajegopostaćnabierapełnegoznaczeniadopieropoza-
zawartezostaływkonstrukcjiprzepisówart.3i232k.p.c.odwołującychsiędo
stron,obligującjedoprzedstawieniaśrodkówdowodowych.Rozróżnieniecię-
żarudowoduwaspekcieformalnoprawnymiciężarudowoduwaspekciema-
terialnoprawnymdajeobraz,jakąfunkcjępełniart.6k.c.Zgodnieztymi
regułamirozkładuonusprobandiwpostępowaniusądowymniewystępuje
obowiązekdowodzenia,nieprecyzowanywkategoriachformalnegolubmate-
rialnegociężarudowodupostroniepowodowejzuwaginato,żetoonazaini-
cjowałaspór.Takazależnośćniezachodzianiwujęciuobiektywnymciężaru
dowodzenia,aniwjegosubiektywnymznaczeniu.Wceluokreślenia,ktojest
89L.Morawski,Ciężardowodu–niektóreproblemydowodowe,„StudiaCywilistyczne”1982,
nr32,s.192in.Autoromawiatozagadnienieuwzględniającpoprzedniebrzmienieart.232k.p.c.
90S.Ehrlich,J.Gliklich,Onusprobandiwprocesiecywilnym,„GłosSądownictwa”1933,nr10-
-11,s.591.
-51-
