Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
17
Prostagra,któramożeuchodzićzasiedemnastowiecznąwersjęchiń-
czyka,doprowadziładoodkryciateoriiprawdopodobieństwa,ma-
tematycznegordzeniakoncepcjiryzyka.
RozwiązaniezagadkiPaciolegopodaneprzezPascalaiFermata
stworzyłoludziommożliwośćpodejmowaniadecyzjiiprzewidywa-
niaprzyszłościzapomocąliczb.Wśredniowieczuiwczasachan-
tycznychnawetwniepiśmiennychspołeczeństwachrolniczychludzie
potrafilipodejmowaćdecyzje,zabiegaćowłasnąkorzyśćiuprawiać
handel,nierozumiejącjednakwistocieryzykainaturypodejmo-
waniadecyzji.To,żeobecnienieopieramysięjużnaprzesądach
itradycjiwtakimstopniu,jakczynilitonasiprzodkowie,niewy-
nikastąd,żejesteśmybardziejracjonalni,leczstąd,żerozumienie
naturyryzykapozwalanampodejmowaćdecyzjenapodstawiera-
cjonalnychprzesłanek.
Wczasach,kiedyPascaliFermatdokonaliswegoprzełomowego
odkrycia,któreotworzyłowrotafascynującegoświataprawdopodo-
bieństwa,ludziebyliświadkamizdumiewającejfaliinnowacjiino-
watorskichbadań.Wroku1654fakt,Ziemiajestokrągła,zyskał
jużsobiepowszechnieuznanie,odkrytoolbrzymiepołacienowych
lądów,prochstrzelniczyobracałwperzynęśredniowiecznezamki,
ruchomaczcionkaweszłanadobredoużytku,artyściposiedliumie-
jętnośćposługiwaniasięperspektywą,Europapławiłasięwbogac-
twie,aamsterdamskagiełdaznajdowałasięwstanierozkwitu.Nieco
wcześniej,wlatachtrzydziestychsiedemnastegowieku,wybuchła
wHolandiisłynnatulipanomaniawnastępstwieemisjiopcji,które
nieróżniłysięzasadniczoodwyrafinowanychinstrumentówfinan-
sowychznanychwspółcześnie.
Owewydarzeniamiałydalekosięgającenastępstwa,któreprzy-
czyniłysiędoodwrotuodmistycyzmu.Upłynęłojużtrochęczasu
odwystąpieniaMarcinaLutrainawiększościobrazówprzedstawia-
jącychTrójcęŚwiętąorazpostaciświętychprzestałysiępojawiaćau-
reole.WilliamHarveyobaliłmedycznedoktrynystarożytności,do-
konującodkryciaukładukrwionośnego,aRembrandtnamalował