Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
MarbaBerkan-Jabłońska
SejmuCzteroletniegonieprzeszkadzaławszlacheckimpieniactwie,jakimałą,
krewkąbabkę,któranbyławstanietrzydniitrzynocegrać[wkarty],niewstawszy
odstolika”4.OjciecMichałbyłczłowiekiemwykształconym,absolwentemUni-
wersytetuJagiellońskiego,prawnikiemiposłemsejmKrólestwaKongresowego.
MatkaTeofilapochodziłazwpływowejrodzinyWielogłowskich.Sabina,urodzo-
na18stycznia1808rokuwMarzęcinie(świętokrzyskie),pobierałazpozorutypo-
wądlapanientegookresuedukację.Jakkolwiekjejpierwszelekturyreprezentowa-
łyprzedewszystkimświatkulturyfrancuskiej,światlirodzicenieulegalimodzie
nacudzoziemszczyznęidbaliteżowłaściwiewychowaniepatriotyczne,zwłaszcza
naukęjęzykapolskiego.Miejsceromansówzajmowałaliteraturahistorycznaibio-
graficzna,stądrychłobliscyzaczęlinazywaćSabinęnmałąsawantką”5.
PisarkapoczątkowomieszkałazrodzicamiwMarzęcinie,następniewKrako-
wie,gdzieGostkowscyosiedliw1810roku.StądjeździliregularniedoProszówek
nadRabądobabkiWieloglowskiej,anawetodbylipodróżdoWiednia,Drezna
iBerlinaw1817roku.Między1819a1824r.przebywaliwKielcach,którepisarka
zapamiętałabardzoprzyjemnie.Wtrzylatapośmiercimatki-w1826r.-Sabina
przeniosłasięzojcemdoWarszawy,gdzieujegobokuwiodładośćożywioneżycie
towarzyskie,korzystajączlicznychkontaktówrodzinnychiprzyjacielskich.Do-
pierosiedemlatpóźniej,jużpośmierciMichałaGostkowskiego,wyszłazaziemia-
ninazSandomierskiego,AleksandraGrzegorzewskiego.Przezdekadęmieszkała
znimwsporym,blisko100-włókowymmajątkuGrabnowpowieciekozienickim
kołoZwolenia6.Wroku1845Grzegorzewscywydzierżawilifolwarkiprzenieśli
siędoKrakowa,gdziemieszkaliichkrewniiprzyjaciele7.RokpóźniejAleksander
wszedł,zaporęczeniemJanaTyssowskiegoiKarolaRogawskiego,wskładRządu
NarodowegowKrakowie,alejakozwolennikbardzoradykalnych,rewolucyjnych
działańnapotykałnaopórotoczenia,któryzmusiłgoustąpieniazestanowiska.Po
wkroczeniudomiastawojskrosyjskich,oddałsięwręcewładz,licząc-jaksięoka-
załonaiwnie-nazachowaniemajątkuiłagodniejszepotraktowanie.Mimotozo-
stałaresztowany,torturowanyiskazanynajpierwnakonfiskatędóbriśmierć,apo-
temwwynikuamnestii,12latciężkichrobót.JeszczepodczaspobytuAleksandra
wCytadeli,umarłnajstarszy,podówczasdwunastoletnisynGrzegorzewskich8.
Chcącchronićzdrowiemęża,Sabinaprowadziłaprzezpewienczaswimieniusyna
4
s.zGostkowskbchGrzegorzewska9Pamiętniki9s.Ź.
5
RkpsBbblbotekbPAUbPANwKrakowbe9sygn.Ź9059t.39k.4-Ź.
6
M.Tyrowbcz9GrzegorzewskiAleksander(hasło)9w.PolskiSłownikBiograficznY9Ossolbneum9
Wrocław-Kraków19Ź09t.99s.95.
7
chodzbłoszczególnbeomatk<Grzegorzewskbego9Katarzyn<zBbelbńskbch.Małżeństwoza-
mbeszkałowpałacykuprzydzbsbejszejul.Kopernbka9późnbejzaśprzenbosłosb<naul.Różaną.
8
Grzegorzewskapbszewnbewydanychparńachpamb<tnbkówozapalenbumózguMbchała(Rkps
BbblbotekbNaukowejPAUbPAN9sygn.Ź9059t.39k.3).Pozanbmmbałajeszcze2synów.Mbe-
czysławablgnacego(zm.w18Ź1r.)oraz3córkb.Aleksandr<9Marb<bFlorentyn<.
