Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
RozdziałI.PrzełomyinstytucjonalnewPolscepo1988roku
wArgentynie:nNajważniejsząrzeczą,jakiejnauczyłynaspierwsze
doświadczenia,byłakoniecznośćmaksymalizacjiefektywnościikorzy-
ścidlakonsumentów.Musieliśmypoprawićjakośćidostępnośćusług,
atakżeobniżyćichkoszty.Towszystkomiałozwiększyćproduktywność
ikonkurencyjnośćcałejgospodarki”48.WIndiach,uciekających,jakto
ująłDanielYergin,nzlabiryntupozwoleń”
,podkreślano:nImmniejregu-
lacji,imdalejjestrządodbiznesu,tymwiększakorzyśćdlategobizne-
su”49.
Istotązarysowanejpowyżej,szokującejdlawiększościobywateli,
zmianysystemowej,którabyłapierwsząifundamentalnązmianąinsty-
tucjonalnąwprowadzonąwPolscepo1988roku,byłozwrócenieoby-
watelomzabranejimpoIIwojnieświatowejwolności.Należyjąrozu-
miećszeroko,jakowolnośćosobistą,wolnośćdoprowadzeniadziałalno-
ścigospodarczejnawłasnyrachunek,wolnośćdowyborukarieryścieżki
życiowej,wolnośćwyboruwładzy,wolnośćdopodróżowania,wolność
wzakresieposiadaniaidysponowaniawłasnością,czylirozporządza-
niawiązkamiprawwłasności,atakżewolnośćiniezależnośćinstytucji
wymiarusprawiedliwości.
Zwrócićwartouwagęnafakt,żepo1988rokuwtymnewralgicznym
okresiedlakraju,władzęsprawowałyosobymerytorycznieprzygotowane
dowzięciaodpowiedzialnościzazmianęinstytucjonalną.Byłyto,jakpod-
kreślaMarcinPiątkowski,elityprozachodnie,którewostatnichlatachPol-
skiLudowej,dziękipodróżomnaZachód,znałyrealiagospodarkiryn-
kowej,odbywałytamstażenaukoweizawodowe,wykładałynawiodą-
cychZachodnichuniwersytetach50.Cechącharakterystycznątegoczasu,
naktórązwróciłuwagęGrzegorzKołodko,byłoto,żewlatach1994-1997
wrządziepolskimbyłowięcejprofesorów,niżgenerałówwrządziestanu
wojennego1981roku51.
TadeuszWłudykawykazał,żewpierwszymetapiezmianyinstytucjo-
nalnejwlatach1989-2004charakterystycznącechą,ażdo1997roku,był
brakregulacjiustrojowychzawartychwnajwyższymakcieprawnym,jakim
jestKonstytucja.Wlatach1989-1993przeważałyaktyprawnedostosowy-
wanedonowychwarunkówlicznyminowelizacjami,nnatomiastuchylano
48D.Yergin,J.Stanislaw(współpraca),Wielkiebitwyoświatowągospodarkę,Kurhaus,War-
szawa2014,s.452.
49Tamże,s.424.
50M.Piątkowski,Europe’sGrowthChampion.InsightsfromtheEconomicRiseofPoland,
Oxford2018,s.231-226-227.Intersująceinformacjezawieratabelanr6.6.
51Tamże,s.231-232.
