Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
Przedsiębiorcaiprzedsiębiorczość
Należyjeszczewspomniećoprzedsiębiorczościprzestępczej(oszukańczej),
zktórąmożnasięspotkaćwprzedsiębiorstwach.Niemożnajejoceniaćpozytywnie,
awręczodwrotnie—należyjąuznaćzapatologięspołecznąigospodarczą,która
powinnabyćzwalczana.Masiętunamyśliprzedsiębiorczośćzmierzającądoreali-
zacjicelówniezgodnychzpraweminormamiżyciaspołecznego.Wtakiejprzedsię-
biorczościzawszewystępujestronapokrzywdzona,którąmożebyć:pracownik,klient,
kontrahent,aletakżeskarbpaństwalubspołecznośćlokalna,anawetwłaściciellub
współwłaściciel,gdyprzedsiębiorcąjestnajemnymenedżer.Przedsiębiorczośćta
możemiećcharakterindywidualnylubgrupowy(grupyprzestępcze,mafijne).
PrzytoczymyjeszczebardzointeresującestwierdzenieC.A.Kenta:nPrzedsię-
biorczośćjestprocesemsamoniszczącym.Nowepomysłyprzyciągająolbrzymie
stadoimitatorów,którzynasycająrynek,eliminującwszelkiekrótkookresowezyski.
Nowafalaprzedsiębiorczegogeniuszuzmiatastareproduktyitechnologie,niszcząc
starerynkiifirmy,którejedostarczały.Tenwłaśnieprocestwórczejdestrukcjileży
upodstawpostępugospodarki”57.
Wieluautorówzwracauwagę,żewysokaprzedsiębiorczośćwokresiezakła-
daniaprzedsiębiorstwaiwokresiejegonmłodości”częstoobniżasięwmiaręjego
starzeniasię,tracionoduchaprzedsiębiorczości58.Stwierdzono,żenprzedsiębior-
stwamłodszecharakteryzująsięwiększądynamikąprocesówinnowacyjnychniż
starsze”59.Przedsiębiorstwostarsze,zajętedoskonaleniemswoichstrukturipro-
cedur,osłabiazainteresowanieotoczeniem,wykorzystywaniempojawiającychsię
okazji.Grozimumałaelastyczność,sformalizowanie,zbiurokratyzowanieiocięża-
łość60.Zarządzającyprzedsiębiorstwemmusząmiećstałąświadomośćtychzagrożeń,
skazującychjenaniebezpieczeństwozagładywwalcekonkurencyjnej61.
57C.A.Kent,Rola...,jw.,s.543.
58Zob.J.Machaczka,Zarządzanieprzedsiębiorcze,ZeszytyNaukoweAkademiiEkonomicznej,
nPracezzakresuprzedsiębiorczościizarządzania”,nr444,Kraków1994.
59S.Kwiatkowski,L.Wasilewski,Rolainnowacjiwrozwojupolskiejprzedsiębiorczości,nMasterof
BusinessAdministration”,1998,nr4(34).
60JużH.Mintzbergzwracałnatouwagę,mówiąc:nImstarszajestorganizacja,tymbardziejsforma-
lizowanejestjejzachowanie”(H.Mintzberg,TheStructuringofOrganizations,Englewood,NewJersey
1978,za:J.Gościński,Cyklżyciaorganizacji,PWE,Warszawa1989,s.17).
61WujęciubardziejszczegółowymJ.MachaczkaiK.Machaczkawymieniająnastępującenie-
bezpieczeństwaczyhającenaprzedsiębiorstwadojrzałe,któreosiągnęłyjużsukcesy:nniedostatekela-
stycznościprzyzmieniającymsięotoczeniu,powiększającesięoddalenietopmenedżmentuodrynków
ioperacji,wzrastającakrótkowzrocznośćorientacjimenedżerów,zanikinnowacyjnościipogarszanie
sięnastrojówwśródpracowników”.Zob.J.Machaczka,K.Machaczka,Organizacjaprzedsiębiorcza—
optymalnakonfiguracjarozwojowa,w:Przedsiębiorstwowobec...,jw.,s.350.Charakterystycznejestteż
następującespostrzeżenie:nMożnaprzyjąćzaregułę,żestarzeniesięjestzwiązanezuwiądemkoncepcji
gospodarczej,brakiempomysłunabiznes,zzanikiemenergetycznychsiłczyteżeksplozjąsprzecznych
wartościneutralizującychmożliwościjakiegokolwiekdziałania.Stare,zmurszałeformy,pozbawione
energii,pomysłówiinformacji,zastępowanesąprzeznowe,pełnetwórczegodynamizmuformacjego-
spodarcze.Kreująonenowesektoryrynku,oferującdoskonalszewyroby,usługi”(D.Czajka,Przedsię-
biorstwowkryzysie.Upadłośćlubukład,WydawnictwoZPP,Warszawa1999,s.9).
