Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.STUDIAIROZPRAWY
ciowegouczeniasię.Mówiącinaczej,kluczoweobszaryproblemoweniniejszegoartykułuzawierająsięwpy-
taniach:jakajestistota,sensiznaczeniebadańedukacyjnychnadposzczególnymifazamiżycia?Wjakim
zakresieistniejespójnośćzałożeńontologicznych,epistemologicznychimetodologicznychdotyczącychdzie-
ciństwa,młodości,dorosłościistarościjakoobszaróweksploracjibadawczych?Czyistniejetransformacyjny
aspekttychbadań,czyliczybadaniomtymtowarzyszyzaangażowanieiaktywnyudziałwrekonstruowaniu
obrazupokoleńgeneracyjnychiwdziałaniunarzeczpoprawyprocesówwłasnegorozwojuiuczeniasię
przezcałeżycie?Wocenieautorektakzarysowanepoleproblemowewypowiedziwpołączeniuzdynamiką
dyskursówbadawczychwRFNpozwoląnaumiejscowienieprocesówuczeniasięwperspektywiezmiennych
społecznychikulturowych,codlapraktykiedukacyjnejmafundamentalneznaczenie,zwłaszczadlatego,że
wskazujenamożliwościsamodzielnegoplanowaniaidziałanianarzeczwłasnegocałożyciowegorozwoju
orazinspirowaniaiorganizowaniarozwojuinnychosób.
Ustaleniaterminologiczne
TerminyHpokolenie”czyHgeneracjapokoleniowa”zyskaływkontekścieedukacyjnymnaznaczeniu
wrazzpopularyzacjąideiuczeniasięprzezcałeżyciewdrugiejpołowieXXwieku,chociażzarównoHpokole-
nie”,jakiHedukacja”stanowiądwapodstawowepojęciapedagogiczne,którejużwewcześniejszychepokach
przyciągałyuwagęmyślicieli.HPokolenie”budziróżnekonotacjewnaukachspołecznych,biologicznych,lite-
raturoznawstwie(np.PokolenieKolumbów).
WspółcześnieterminHpokolenie”zagościłwjęzykupotocznym,alepozostajerównieżkategoriąabsor-
bującąuwagębadaczy,tworzącychjegorozlicznedefinicjeimetafory,zwłaszczawodniesieniudopokolenia
młodych.Specyficepokoleniowejwieleuwagipoświęcapsychologiarozwojuczłowieka,dążącadorozpo-
znaniajegorozwojuprzezpryzmatokresówżycia,tworzącychsekwencyjnywzórindywidualnegorozwoju
lub–wdrugimpodejściu–doujęciaróżnychkategoriizachowańlubfunkcji(myślenie,percepcja,cechy
działaniaiin.),dającychwglądwzmianyzachodzącenaprzestrzeniżyciawprocesachzwiązanychzwybra-
nymiaspektamiludzkiejdziałalności(Harwas-NapierałaiTrempała,2000).Wnauceniemazgodnościcodo
liczbywyróżnianychstadiówrozwoju,tymbardziejcodoprzedziałówwiekuprzypadającychnaposzczególne
stadia.Naukiowychowaniu(wpolskiejliteraturzeprzedmiotu)preferująwykorzystaniezintegrowanejwie-
dzyoteoriachimodelachrozwojowychczłowieka,obejmującejwszystkiefazyodniemowlęctwapostarość
włącznie.Przykłademtakiejzintegrowanejwiedzywykorzystywanejwpraktyceedukacyjnejjestschemat
izomorfizmustadiówrozwojowychczłowiekaobejmującegoteorie,jak:teoriapotrzebAbrahamaMaslowa,
teoriastrukturpoznawczychJeanaPiageta,teoriarozwojuspołeczno-moralnego(normatywnego)Lawrence!a
KohlbergaiteoriarozwojutożsamościowegoErikaEriksona(Jasińska-Kania,1983).Istotneteżdlabadańnad
rozwojemczłowiekawkontekścieprocesówuczeniasięstałysięteorieuspołecznienia(Sztompka,2005)
orazpodmiotowości(Obuchowski,2001),osadzającebadaniaedukacyjnewparadygmaciekonstruktywi-
stycznym,któryujmowałosobyuczącesię,niezależnieodfazyrozwojowej,wpodmiotowymstandardzie
22
