Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
żenia.Odpowiedźtujesttaka,iżnajwyższaintuicjaopisanajestjakosamo-
urzeczywistnienie,albonajwyższaświadomość,świadomasamejsiebie.
OntologicznieOstatecznaRzeczywistośćjestśunjatą,AbsolutnąPustką.
SkoronajwyższawewnętrznaświadomośćjestAbsolutnąPustką,osiąga
sięjąpoprzeznegacjęrzeczy,człowieka,anawetBuddy.PodejścieYung-
chiadoczangeneralniepodążazadoktrynąwielokrotnejnegacjidomyślnie
zawartejwtejmetodzie.Ideaniekończącegosięzaprzeczaniasformułowa-
nawośmiorakiejnegacjiszkołysan-lunsłużyzapodstawowązasadęjego
nauk.Jednakwtejszkoleistniejeteżinnadrogadośunjaty.Składasięona
zuwolnieniasięodtzw.czterechdylematów:1)istnienia,2)nie-istnienia,
3)zarównoistnienia,jakinie-istnienia,4)aniistnienia,aninie-istnienia.
Pierwszedwasądylematamipodstawowymi;kolejnedwawoczywistyspo-
sóbsąichpochodną.
WswychDziełachzebranychYung-chiawyjaśniawagęuwolnieniasię
odtychczterechdylematów:fiKiedyumysłjestalboistnieniem,albonie-
istnieniem,wpadawpułapkęafirmacji.Kiedyumysłniejestaniistnieniem,
aninie-istnieniem,wpadawpułapkęnegacji”.Wtakimraziezarównoafir-
macja,jakinegacjasąfipułapką”,zktórejnależysięuwolnić,abyosiągnąć
śunjatę.
Opierającsięnadialektycedrogiśrodka,Chi-tsang(549-623),wielki
filozofszkołysan-lun,rozwinąłjeszczebardziejwyrafinowanepodejście,
zwanefipodwójnąprawdąnatrzechpoziomach”.Napodwójnąprawdę
składasięzwykłaprawdaorazprawdawyższa.Chi-tsangpowiedział,że
zwykłyczłowiekpostrzegarzeczyjakonaprawdęistniejące–istnienie–
inicniewieoichnie-istnieniu.Buddyścitwierdzą,żewszystkierzeczysą
nie-istniejące.Napierwszympoziomienie-istnienie,którejestzaprzecze-
niemistnienia,jestwyższąprawdą.Nadrugimpoziomiezarównoistnienie,
jakinie-istnieniesązwykłymiprawdami.Zaprzeczenieich–aniistnienie,
aninie-istnienie–jestprawdąwyższą.Natrzecimpoziomie,wedługChi-
tsanga,zarównoistnienie,jakinie-istnienieorazaniistnienie,aninie-ist-
nieniesązwykłymiprawdami.Wyższątegoprawdąjest:zarównoaniist-
nienie,aninie-istnienie,orazaninie-istnienie,aninienie-istnienie7.
KiedyYung-chiadefiniowałumysł,powiedział:fiNiejestaniistnieniem,
aninie-istnieniem,ijednocześnieniejestaninie-istnieniem,aninienie-
istnieniem”.Współbrzmitozwyższąprawdątrzeciegopoziomuprzedstawio-
nąprzezChi-tsanga.Yung-chiaużywatrzeciegopoziomudialektykijako
środkadoosiągnięciaOstatecznejRzeczywistości.Tłumaczy:fiJeślijesteś
przywiązanydoistnieniaalbonie-istnienia,stanieszsięjednostronny,
ponieważniebędzieszrozumiał,żeformaistnienianiejestrzeczywistością
23
