Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
T.Tomaszkiewicz,Przekładaudiowizualny,Warszawa2006
ISBN83-01-14637-0,©byWNPWN2006
wiająctotranslatoryce,którazkoleiskupiałasięnaprzekładziemiędzyję-
zykowym.
Niewnikającdalejwokreślanie,jakadziedzinapowinnaopisywać
mechanizmy,októrychdalejmowa,postaramysięprzypomniećtekon-
cepty,którepozwalająokreślić,wjakisposóbobrazymogąprzenosić
sens,awięc,,zastępować’’,
,,tłumaczyć’’komunikatyjęzykoweiwjaki
sposóbsenstychkomunikatówwizualnychłączysięzsensemkomuni-
katówjęzykowych.Rozważamysensjakopewnąkonstrukcję,gdyżmusi
onbyćprzeniesionypodczastłumaczeniawmediachdonowegoobszaru
językowo-kulturowego,cojestprzedmiotemrozważańnastępnychroz-
działów.
Konceptamisemiologicznymi,którenaznaczyływielerefleksjiofunk-
cjonowaniuznaków,byłyniewątpliwiepracePeirce’a(1931–1958).Roz-
różniłontrzyzasadniczetypyznaków:znakikoniczny,którycharaktery-
zujesiępewnympodobieństwemlubanalogiąmiędzyswąformąaformą
konceptu,doktóregoodsyła;znakindeksowyjestkategoriąkompleksową,
alewprzybliżeniumożnastwierdzić,żetotakiznak,któryjestspowo-
dowanyistnieniemobiektu,doktóregosięodnosi(np.dziurapopocisku
wskazujenato,żepadłstrzał);symbol,którynieodnosisiędopodobień-
stwaczyprzyczynowości,jestznakiemdziękispołecznejkonwencji,która
ustaliłaistnieniezwiązkuznaczeniowegomiędzydanąformąznakuajego
treścią.
Torozróżnieniejestopartenastopniuanalogicznościlubarbitralnoś-
ciznaku.Dlategoautoraformyikonicznemającharakteranalogiczny,to
znaczywykazująsięnajwyższymstopniem,,podobieństwa’’doformy
swegoreferenta,dziękiczemu,abyjezrozumieć,niemusimypoznawać
żadnegokodu,którywyjaśniaichznaczenie.Natomiastwszystkieinne
znaki(wtymjęzykowe)majądlaPeirce’acharaktersymboliczny,gdyż
wmniejszymlubwwiększymstopniuwystępujeelementarbitralności
łączącyichformęzeznaczeniem.Chodziotakiegrupy,wktórychniclub
prawienicniełączyformymaterialnejzideąlubkonceptem.Naprzykład
nic,pozaumowąspołeczną,niewskazujenato,żekolorczerwonyma
oznaczać,,niebezpieczeństwo’’,jaktomamiejscepodczasużyciaczerwo-
nychświatełwsygnalizacjidrogowej.Teoretyczniemożnasobiewyobra-
zić,żebyłbytokolorróżowyczypomarańczowy.Jednakwnaszych
społeczeństwachasocjacjakoloruczerwonegozniebezpieczeństwem
występujetakczęsto,żewydajenamsię,żezwiązektenjestnaturalny.
22
