Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
T.Tomaszkiewicz,Przekładaudiowizualny,Warszawa2006
ISBN83-01-14637-0,©byWNPWN2006
wtórnabyłabyrelacjąpewnegopodobieństwamiędzyformąznakuijego
treścią,alemogłabyonabyćwziętapoduwagętylkowtedy,kiedydany
obiektzostałnazasadziekonwencjispołecznejuznanyzaznak.Iko-
nicznoścpierwotnapolegałabynauznaniupodobieństwa,zanimwpro-
wadzisięrelacjęznaczeniową,aletakowawcalemożeniezostaćwzięta
poduwagę.Inaczejmówiąc,najakimśzdjęciumożemyrozpoznać
kształtwieżyEiffela,aleabyzdjęcietosymbolizowało,oznaczałoParyż,
musiistniećkonwencjaspołeczna,któraprzypisujemutoznaczenie
symboliczne.
Eco(1992:36)odrzuciłrównieżzałożenie,żeznakikoniczny,,posiada
właściwościlubcechy’’konceptu,gdyżzdjęcie,naktórymwidzimystru-
mień,niemacechstrumienia,ponieważniematamwody.Napoparcie
tegoargumentumożnaodwołaćsiędopracMagritte’a,naktórychwid-
nieje,naprzykład,obrazfajkiijestpodpisany:Cen,estpasunepipe(Tonie
jestfajka),gdyżfaktycznieobrazfajkiniemacechfizycznychtegoprzed-
miotu.Natejsamejzasadziezostajeodrzuconepojęcieanalogiijako
małoprecyzyjne.Stojącwopozycjidoteorii,któreprzyjmują,żeistnieje
związeknaturalnymiędzytreściąaformąznakówikonicznych,Eco(1992:
53)stwierdza,żewręczprzeciwnie–mająonecharakterkonwencjonalny.
Abystworzyćekwiwalentikonicznypercepcji,wybierasiętylkokilkacech
istotnychobiektów,któresąwznakureprezentowane.
OstatecznieEcostwierdza,żepojęcieikonicznościwłaściwienie
odnosisiędoznakówjakotakich,aledosposobuichprodukcjiprzez
społeczeństwo.Znakikonicznytoniejedenkoncept,alepewientekst,
pewnainformacja,pewienkomunikat,którymożebyćzrozumianyprzez
odbiorcętylkowtedy,kiedyistniejepewnakonwencjaspołecznadeter-
minującasposóboznaczania.Stądwróżnychspołeczeństwachmogą
istniećróżnekonwencjekonstruowaniaznakówwizulanych,naprzykład
wtelewizjiczywfilmie,awkonsekwencjiróżnysposóbichrozumienia.
Wtensposóbmożemyuznać,żeikonicznośćjestcechądystynktywną
pojęciaobrazwstosunkudojęzykanaturalnego,aleniemożeonabyć
pojmowanajakozwiązeknaturalnymiędzyformąobrazuajegotreścią,
atylkojakoproduktkonwencjispołecznej,nazasadziektórejspołeczeń-
stwo,dostrzegającpewnecechypodobieństwa,ustanowiłorelacjęzna-
czeniowąmiędzyformąobrazuatym,comaonoznaczać.Wdalszym
ciągujednakrozróżnieniemiędzytrzemakategoriamiPeirce’aniejest
wyraźne,czegodowodemsąróżneinterpretacje,któretowarzysząposłu-
giwaniusięnimi.Messaris(1997)przypisujefotografiiwymiarikoniczny,
24
