Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
JADWIGAKITA-HuBER
zinnymiopowiadaniami(Rosenzweig1937a:174)8.Zewzględunasposób
rozmieszczeniawtekścieRosenzweigwyróżniatrzyrodzajepowtórzeĔję-
zykowych:1)występującewewnątrzjednegozwiązkusyntaktycznego;2)
oddzielonedłuższymifragmentamiopowiadania(aliteracje,asonanse);3)
wiążąceoddaloneodsiebieepizodywwyższejednostkinarracyjne,czyli
obejmującewiększepartietekstu(Buber,Rosenzweig1936:173).Powraca-
jąceformułykonstytuujądialogwewnątrztekstowy,odsyłającyodwersetu
dowersetu,którypozwalaprzejśćdodialogumiędzyczytelnikiematekstem.
Strukturaopowiadaniabiblijnegojestzatemdialogiempodwójnym,ponie-
ważgramiędzypytaniemaodpowiedziąrozwijasięnadwupłaszczyznach.
WtensposóbRosenzweigprzejmujedoswojejteoriipodstawowązasadę
egzegezytalmudycznejirabinicznej,wedługktórejabyzrozumiećznaczenie
jakiegośwersetu,musimyznaleźćpytanie,naktóreówwersetodpowiada
(Moses1987a:109).ZasadadialogicznaożywiapoetyckijęzykBibliinie-
jakoodśrodka,awyjątkowośćtekstubiblijnegopoleganatym,żedialog,
którytekstprowadzizczytelnikiem,jestzewzględunaniewyczerpywalność
stawianychtampytańznaturyswejnieskończony(Moses1987a:110).
DziađalnoħètranslatorskaFranzaRosenzweiga.Wspóđpraca
zBuberemnadnowymprzekđademBibliihebrajskiej
DziałalnośćtranslatorskaRosenzweigadzielisię-wedługjegowłasnej
wypowiedzizroku1927-gatunkowoichronologicznienatrzyetapy,
obejmujące:1)tekstyliturgiczne9;2)hymnyiwierszeżydowskiegopoe-
tyśredniowiecznegoJehudyHaleviego10;3)dokonanywrazzMartinem
8PosługującsięmetaforąRosenzweiga,uznalibyśmypowtórzeniatezaświatełka
pozostawionewtekścieprzeznarratora,dziękiktórymmożemyodnaleźćsensopowiadania.
Zaprzykładmożetuposłużyćanalizowaneniżejopowiadanie,wktórymBógobjawia
sweimięMojżeszowi.ZdanieIchwerdedasein,alsderichdaseinwerdejestokreślone
wswymgłębokimsensieprzezzdaniezapowiadająceWohl,ichwerdedaseinbeidiroraz
zdaniewystępującewczęścikońcowejopowiadaniaIchwerdedaseinbeideinemMund;por.
Rosenzweig1937a:176.
9Chodzitum.in.otakietekstyjakTischdank(1920),LernkaddischiHäuslicheFeier
(1921;por.Mach1988:351).
10Krytycyodrzuciliprzekładtychwierszy,nadktórymRosenzweigpracowałod
jesieni1922roku,jakozbytrewolucyjny.Jedynym,którywydałpozytywnąopinię,był
MartinBuber.WymianazdańnatemattłumaczeniaJehudyHaleviegobyłapoczątkiem
translatologicznejwięziobumyślicieli;por.Mayer1973:79.