Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zbudowaniecałościowego,obiektywnegoobrazudowolnejdyscyplinywiedzy,
wtymwypadkuradzieckiejirosyjskiejnaukioprzekładzie,niejestjednakżeprzed-
sięwzięciemskazanymnaniepowodzenie.Wychodzęzzałożenia,żejegorealizacja
jestmożliwaprzyuwzględnieniuogółuprackonstytuującychdanądyscyplinę.Punk-
temwyjściowymdotegorodzajusyntezywinnostaćsię-wedługmnie-zestawienie
wmiaręmożliwościkompletnej,retrospektywnejbibliografiidziedzinowej,skupiają-
cejpracezzakresuszerokorozumianychbadańnadprzekładem.Niejesttonicno-
wego,gromadzeniebibliografiistanowibowiemniezbędnyetapwstępnydowolnego,
zakrojonegonamniejsząbądźwiększąskalę,projektubadawczego.
Jużnapoczątkuubiegłegostuleciawybitnybibliografihistorykliteraturypolskiej
isłowiańskiejStefanVrtel-Wierczyńskipostulował,żekażdadziedzinanauki„po-
winnamiećswojąwłasnąbibliografię,opracowanąwyczerpującoisystematycznie,
przystosowanądojejpotrzeb,obejmującąjejcałokształt”3.Zgodniezpowyższąideą
niemożetobyćtzw.bibliografiazalecająca,skupiającatylkoselektywniedobrane,
najbardziejreprezentatywnepracezdanejdziedziny.Takiebibliografiesąwprawdzie
wśrodowiskunaukowymniezmierniecenione4,jednakdokonananaichpodstawie
syntezamerytorycznapozbawionajestkompleksowościiobiektywizmu.Jestemrów-
nieżzdania,żeniejestmożliwaracjonalnaocenastanudyscyplinyorazformułowa-
niewiarygodnychwnioskównatematdynamikijejrozwojunapodstawieluźnych
przypuszczeńipozbawionychrzetelnejpodstawyhipotezpowielanychprzezróżnych
badaczy.Niezbędnajestanalizakompletnychdanych,zarównokwantytatywnych,jak
ikwalifikatywnych,pozwalającychtrafniezdiagnozowaćpostęp,kierunkiiintensyw-
nośćbadańwposzczególnychokresachinaposzczególnychetapachewolucjidanej
dziedzinynauki.Myślę,żepomimoekstensjonalnościzainteresowańomawianejdys-
cypliny,znacznejrozległościterytorialnejreprezentującychjąpracorazsporejrozpię-
tościchronologicznejprowadzonychwjejobszarzebadań,jesttozadaniewykonalne.
Potrzebęstworzeniapełnejbibliografiijakopierwszegoetapunadrodzedoopra-
cowaniahistoriiświatowejtranslatologiidostrzegałjużwlatach60.i80.ubiegłego
stuleciawęgierskiteoretykprzekładuGyörgyRadó5.Ambicjąbadaczabyłyusystema-
tyzowanieirejestracjazarównowytworówdziałalnościtranslatorskiej,tj.przekładów
obcychliteratur,jakipiśmiennictwazwiązanegoznaukowąrefleksjąoprzekładzie.
Światowabibliografiaprzekładów,obecniedostępnaonlinewpostacibazyIndex
3
S.Vrtel-Wierczyński,Onajpilniejszychzadaniachnaszejbibliografi,„PrzeglądBiblioteczny”
1928,z.3,s.197.
4
Por.A.Bajor,Zzagadnieńformbibliografi:monografabibliografczna,Warszawa:Wydaw-
nictwoSBP
,2005,s.19.Bibliografiązalecającąjestnp.bibliografiapiśmiennictwaanglojęzycznego
zzakresutranslatologii:BibliographyofTranslationStudies,ed.L.Bowker,D.Kenny,J.Pearson,Man-
chester:St.JeromePublishing,1998[1999,2000].
5
G.Radó,ApproachingtheHistoryofTranslation,„Babel”1967,vol.13,no.3,s.169-173;tenże,
BasicPrinciplesandOrganizedResearchoftheHistory,TeoryandHistoryofTeoryofTranslation
[w:]DerÜbersetzerundseineStellunginderÖfentlichkeit:X.WeltkongressderFIT,ed.H.Bühler,
Wien:WilhelmBraumüller,1985,s.305-308.
8
