Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Agresjaigotowośćdoagresji
nie,negatywnaemocjonalność/neurotyzmorazpozytywnaemocjonalność/
ekstrawersja.Takrozumianaagresywnośćodnosisiędodyspozycyjnychróżnic
wzachowaniachkonfliktowych-szczególnietychnapastliwieagresywnych.Po-
wiązanajestonazpoznawczymisystemamiodpowiedzialnymizapromowanie
lubhamowanieagresji,zwłaszczapostrzeganiesiebiewkontekścierówności/
wyższości/odmienności.Jejistotnymelementemjestrównieżpragnienieposia-
daniawładzyiwpływunainnych.Zgodniezomawianymiteoriamiindywidu-
alnezróżnicowaniejednostekpodwzględemstabilnościinasileniaagresywności
maswojekorzeniejużwewczesnymrozwojuontogenetycznym(Harkness,
McNulty,1994;Harkness,McNulty,Ben-Porath,1995).
Zewzględunapowtarzalnośćdziałańagresywnychwzróżnicowanych
sytuacjachoraztendencjędomanifestowaniaichróżnorodnychformwdługiej
perspektywieczasowejprzezosobycharakteryzującesięwysokimnasileniem
agresywnościpomiartejcechydajeszansęnapredykcjętakichzachowań
równieżwprzyszłości(Frączek,2002a;Rode,2010).Założenietoznajduje
potwierdzeniewwynikachlicznychmetaanaliz,którepokazują,iż,niezależnie
odpłcibadanych,agresywnośćorazjejskładowewyraźniezwiązanezpo-
dejmowaniemzachowańfizycznieagresywnychorazprzemocowychwobec
partnerówwrelacjachintymnych(Birkley,Eckhardt,2015;Norlander,Eckhardt,
2005).Cowięcej,metaanalizaprzeprowadzonaprzezBettencourt,Talley,
BenjaminaiValentine’a(2006)wykazała,wysokaagresywność,rozumiana
jakocecha,sprzyjaagresywnemuzachowaniuniezależnieodwarunkówsytu-
acyjnych(neutralnevs.prowokacyjne).JakwskazująFinkeliin.(2012),osoby
charakteryzującesiędyspozycyjnąagresywnościąwsytuacjachprowokacji
wykazująszczególniewzmożonąaktywność,któraprzejawiasięwsilnympo-
budzeniureakcjifizjologicznychorazneuronalnychzwiązanychzwyzwalaniem
agresji.ZgodniezopracowanąprzezFinkelaiwspółpracownikówkoncepcją
I3Teorydyspozycyjnaagresywność,mimostanowiistotnyczynnikryzyka
sprawstwaprzemocy,okazujesięelementemniewystarczającym,byprzemoc
tawystąpiła.Niezwykleistotnewprzewidywaniuwystąpieniaaktuprzemocy
jestuwzględnieniewpływumoderatorówwpostaciwyzwalającychagresjęza-
chowańinterpretowanychjakoprowokująceorazsłabychprocesówhamowania,
np.wformieniskiejkontroliwykonawczejlubwyczerpaniazasobówosoby
(Finkeliin.,2012).
Pojęcieagresywnościmożnarozumiećrównieższerzej:jakoczynnik,który
wyznaczaczęstotliwośćreagowaniaagresjąnasytuacjeodbieranejakoprowo-
19