Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wprowadzenie
tyschematdziałań.Wwieluprzypadkachpozapoznaniusięzpracami,szcze-
gólniedotyczącymihistoriirozwojuprzestrzenimiejskiej,odczuwasięniedosyt
wodniesieniudotreści.Przyjętyzakresdziałańpozwalauzyskaćjedynieogólny
obraz,leczniewiedzęotym,wjakisposóbczłowiekbędącyużytkownikiem
przestrzeniodczuwałjąiwjakisposóbjąwidział.Zdjęciaczyrycinyzdanego
okresuzewzględunapanującąwówczaskonwencjędająwwieluprzypadkach
obrazzniekształconybądźznacznieograniczony.Dlatego,abywpełnizobrazo-
waćprocesyzachodzącewstrukturzemiasta,niezbędnewydajesięrównież
przedstawienieprzestrzenikompozycyjnejorazzachodzącychwniejzmianza
pomocąpanoramwybranychmiejscwstrukturzemiasta,ukazanychwkluczo-
wychmomentachjegorozwojui,cojestważne,zpozycjiczłowieka.Szczegól-
niewprzypadkuomawianiastrukturyprzestrzennejPoznaniatakaformaanalizy
wydajesięwręczniezbędna.
Podsumowując,niniejszapracajestpróbąprzeanalizowaniaprocesukształ-
towaniaPoznania,miasta,przyktóregorozbudowieniezawszekierowanosię
poczuciempięknaorazracjonalnymiprzesłankami.Wskutektegodoprowadzo-
nodostworzeniawjegostrukturzemiejsckompozycyjnietrwalezdeformowa-
nych,któremożnanazwaćniezabliźnionymiranami.Towłaśnieonesąprzy-
czynądysharmoniiwprzestrzeniobecnegocentrum,brakujegokompozycyjnej
spójnościorazzintegrowanejisprzężonejprzestrzenispołecznejowielowątko-
wymcharakterze.Gorącesporyorazlicznenieporozumieniasąbezpośrednim
wynikiemtakiegostanurzeczy.Wydajesię,żedokonywanewtychmiejscach
współczesnedziałanianierozwiązująistniejącychodlatproblemów.Przekazuje
sięwtensposóbprzyszłympokoleniomnieuporządkowanąkompozycyjnie
przestrzeń,którawielokrotniejeszczebędziedawałaosobieznać.
Stanbadań
Zasobyikonograficzneipublikacyjnedotycząceomawianejproblematykina-
leżypodzielićnadwiezasadniczeczęści.PierwszadotyczyrozwojuPoznania
orazinnychwybranychmiastwielkopolskich,polskichieuropejskich.Druga
częśćtoopracowanianatematteoriikompozycjibudowymiastorazprzekształ-
ceńtkankimiejskiej.
OpracowanianatemathistoriiPoznania
PierwszymizapisamiprzestrzeniPoznaniasąrycinyzwidokamimiastaoraz
mapy.PojawiłysięoneliczniewXVIIiXVIIIwieku.Doobrazówprzedstawia-
jącychcałościowywidokPoznanianależyzaliczyćryciny:BraunaiHogenberga
(z1618roku),Stragona(z1704roku),J.Rzepeckiego(z1725roku),F.B.Wer-
nera(z1740roku)orazW.Graffa(z1747roku).Wokresietympowstałyrów-
nieżobrazyprzedstawiającefragmentyprzestrzenimiejskiej:stalorytyG.Doble-
ra(ok.1750roku),obrazyS.Ratajskiego(z1658roku)orazT.Mielcarzewicza
(przełomXVIIIiXIXwieku).Równieżztegookresupochodząlicznerysunki
