Przekształcenia narodowościowe na Ziemiach Zachodnich i północnych Polski w latach 1945-1959

Maciej Heiger

Uzyskaj dostęp

ISBN/ISSN:

978-83-7467-068-5

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pomorskiego w Słupsku

Rok wydania:

2008

Liczba stron:

461

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Heiger, Maciej. Przekształcenia narodowościowe na Ziemiach Zachodnich i północnych Polski w latach 1945-1959. Red. . Słupsk: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pomorskiego w Słupsku, 2008, 461 s. ISBN 978-83-7467-068-5

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Heiger, M.

T1 Przekształcenia narodowościowe na Ziemiach Zachodnich i północnych Polski w latach 1945-1959

PB Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pomorskiego w Słupsku

PP Słupsk

YR 2008

SN 978-83-7467-068-5

Bibliografia BibTex:

@Book{ 23131, author = "Heiger, Maciej", editor = "", title = "Przekształcenia narodowościowe na Ziemiach Zachodnich i północnych Polski w latach 1945-1959", publisher = "Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pomorskiego w Słupsku", year = "2008", address = "Słupsk", isbn = "978-83-7467-068-5" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Heiger, Maciej

ED -

TI - Przekształcenia narodowościowe na Ziemiach Zachodnich i północnych Polski w latach 1945-1959

PB - Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pomorskiego w Słupsku

CY - Słupsk

PY - 2008

SN - 978-83-7467-068-5

ER -

Netografia (standard APA):

Heiger, Maciej. Przekształcenia narodowościowe na Ziemiach Zachodnich i północnych Polski w latach 1945-1959 [baza danych online] Słupsk: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pomorskiego w Słupsku, 2008 [dostęp: 17 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/przeksztalcenia-narodowosciowe-na-ziemiach-zachodnich-i-polnocnych-maciej-heiger-23131.

PRL, przekszałcenia narodowościowe, ziemie zachodnie, ziemie północne, Polska powojenna

Głównym celem rozprawy jest ukazanie przemian narodowościowych na obszarach Niemiec włączonych do Polski po drugiej wojnie światowej, z uwzględnieniem ewolucji polityki państwa w dziedzinie integracji Ziem Zachodnich i Północnych z tzw. ziemiami d...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-7467-068-5

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pomorskiego w Słupsku

Rok wydania:

2008

Liczba stron:

461

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wstęp2
Rozdział I. Osiedlenie ludności polskiej na Ziemiach Zachodnich i Północnych16
1. Plany i organizacja akcji osiedleńczej16
2. Napływ przesiedleńców z tzw. ziem dawnych29
3. Osiedlenie ludności polskiej z Kresów Wschodnich36
4. Osadnictwo repatriantów i reemigrantów41
5. Problemy stabilizacji, adaptacji i integracji ludności polskiej50
Rozdział II. Niemcy na Ziemiach Zachodnich i Północnych69
1. Liczebność i rozmieszczenie69
2. Sytuacja ludności niemieckiej w okresie wysiedleń (1945-1949)75
3. Położenie Niemców w latach 1950-1959110
Rozdział III. Polska ludność autochtoniczna127
1. Przebieg i wyniki weryfikacji narodowościowej127
2. Sytuacja autochtonów w latach 1945-1947145
3. Akcja repolonizacyjna164
4. Ludność autochtoniczna w latach 1948-1959176
Rozdział IV. Mniejszość ukraińska195
1. Osiedlenie ludności ukraińskiej na Ziemiach Zachodnich i Północnych195
2. Warunki życia Ukraińców w pierwszych latach po zakończeniu akcji205
3. Ludność ukraińska w latach 1952-1959218
Rozdział V.Mniejszość żydowska235
1. Kształtowanie się koncepcji osadnictwa żydowskiego na Ziemiach Zachodnich235
2. Położenie ludności żydowskiej240
3. Emigracja277
Rozdział VI. Niewielkie grupy narodowościowe i kulturalno-wyznaniowe292
1. Wysiedlenie ludności czeskiej292
2. Cyganie (Romowie)309
3. Osiedlenie ludności karaimskiej, tatarskiej i ormiańskiej327
4. Wysiedlenie Serbołużyczan330
Rozdział VII. Inne problemy narodowościowe335
1. Rehabilitacja narodowościowa na Ziemiach Zachodnich i Północnych335
2. Repatriacja obywateli radzieckich i deportacja osób uznanych za obywateli radzieckich341
3. Uchodźcy polityczni z Grecji371
4. Obcokrajowcy na Ziemiach Zachodnich i Północnych385
Zakończenie390
Summary398
Zusammenfassung401
Wykaz źródeł i literatury405
Indeks osobowy434
Indeks nazw geograficznych446
Wykaz ważniejszych skrótów456

ZachodnichiPółnocnychosiedlonookoło1,5mlnPolakóworazŻydówiinnych

mieszkańcówKresówWschodnich,wtymBiałorusinów,UkraińcówiLitwinów,

atakżeniewielkichgrupTatarów,Ormian,KaraimówiRomów(Cyganów).Dotej

falimożemyzaliczyćteżtzw.osadnikówwojskowych,ponieważArmiaPolska

wZSRRskładałasięgłówniezosóbpochodzącychzbyłychpolskichterenów

wschodnich.Później,wlatach1950-1954,procestenzostałniemalcałkowicie

zatrzymany.Wznowienieakcjiosiedleńczejprzezpolskiaparatadministracyjny

nastąpiłodopierowlatach1955-1959,gdywładzeZSRRwokresieodwilżyzezwo-

liłynawyjazddoPolskiokoło250tys.PolakóworazŻydów,zktórychokoło80

proc.skierowanonaZiemieZachodnieiPółnocne

90.

PowojennamigracjaKresowiannazachódprzybraładwiezasadniczeformy.

Pierwszamiałacharakterniezorganizowany,przejawiałasięwdzikichwypędzeniach

iucieczkach

91.Rozpoczęłasięjużlatem1944r.,zarazpoprzejściufrontu.Ludność

polskazostałazmuszonadoopuszczeniaswoichmiejsczpowoduprzesunięciagranic,

represjizestronyNKWD(NarodnyjKomissariatWnutriennichDieł–LudowyKomi-

sariatSprawWewnętrznych)

92orazterrorurozpętanegoprzezukraińskichilitewskich

nacjonalistów

93.Wypędzeniiuciekinierzyzkresówpołudniowo-wschodnichosiedlali

siępoczątkowonaterenachwojewództwlubelskiegoirzeszowskiego,natomiast

zpółnocno-wschodnich–białostockiego.Większośćjednakzewzględunapanujące

tamwarunki:przeludnienie,terrorradzieckichwładzbezpieczeństwaorazkonflikt

polsko-białoruskiipolsko-ukraińskiprzenosiłasiędalejnazachód.

DrugąformąmigracjiKresowianbyływyjazdyzorganizowane.Ichpodstawę

prawnąstanowiłypodpisanewewrześniu1944r.układymiędzyPolskimKomite-

temWyzwoleniaNarodowego(PKWN)arządamiBiałoruskiej,UkraińskiejiLi-

tewskiejRepublikiRadzieckiejoobustronnejwymianieludności,zawartewna-

stępstwierozstrzygnięciakwestiiprzebieguwschodniejgranicyPolski

94.Wukła-

———

—

90Zob.:K.Żygulski,Zbadańnadprocesamiadaptacjiiintegracjispołecznejrepatriantów,

[w:]Tworzeniesięnowegospołeczeństwa...,s.181-232;J.Czerniakiewicz,Repatria-

cjazZSRRwlatach1944-1959,„SprawyMiędzynarodowe”1991,nr4;A.Skrzypek,

OdrugiejrepatriacjiPolakówzZSRR(1954-1959),„KwartalnikHistoryczny”1991,nr4;

M.Latuch,Repatriacjaludnościpolskiejwlatach1955-1960natlezewnętrznychruchów

wędrówkowych,Warszawa1994;M.Ruchniewicz,RepatriacjaludnościpolskiejzZSRR

wlatach1955-59,Warszawa2000.

91A.Sakson,Stosunkinarodowościowe...,s.123.

92Zob.:T.Gasztold,PrzesiedleńcyzKresówPółnocno-WschodnichDrugiejRzeczypospoli-

tejnaPomorzuwlatach1945-1948,[w:]Pomorze–trudnaOjczyzna?Kształtowaniesięno-

wejtożsamości1945-1995,red.A.Sakson,Poznań1996,s.320-321.

93Zob.:W.Gieszczyński,PaństwowyUrządRepatriacyjny...,s.95.Takieargumenty

zawartesąwlicznychwspomnieniachprzesiedleńcówzKresówWschodnich,zebranych

wArchiwumWschodnim(dalej:AW);zob.:sygn.II/1772/J,wspomnieniaMariiHalickiej,

Góra(województwowrocławskie);sygn.II/1802/J,wspomnieniaWilhelmaMikielewicza;

sygn.II/2577,MichałSobków–KoropiecnadDniestrem.

94Wukładziepolsko-radzieckimz27lipca1944r.postanowionoprzyjąćzapodstawęgranicy

tzw.linięCurzonaznieznacznymikorektaminakorzyśćPolski.

Brak wyników

Przekształcenia narodowościowe na Ziemiach Zachodnich i północnych Polski w latach 1945-1959

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra