Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.KRYZYSCZYZMIANA_OKŁOPOTACHZOPISEMWSPÓŁCZESNEJRZECZYWISTOŚCISPOŁECZNEJ
przypisujemydozmianwobrębiesamegoprzedmioturefleksjiteoriispołecz-
nej,amianowicie,doprzemianwspółczesnegospołeczeństwa,upodłożaktó-
rychodnaleŹćmożnazłożoneprocesytransformacjiwszystkichwłaściwie
obszarówżyciaspołecznego.Naszymzdaniem,towłaśniewgwałtownymprzy-
spieszeniuprocesówzmianyspołecznejnależydoszukiwaćsiępodstawowych
przyczynzarównozałamywaniasiędominującegodolatsiedemdziesiątych
(inadalwyznaczającegogłównynurtpraktykibadawczej)modeluuprawiania
socjologii,jakiwzrastającegozainteresowaniakonkurencyjnymiwobecnie-
gopodejściamiteoretycznymi.
Należyprzytympamiętać,że_jaktrafniezauważaGiddens_większość
tychnowychpodejśćteoretycznychmacałkiemstarekorzenieistanowi
raczejpowrótdopomysłówlubujęćwcześniejporzuconychlubfunkcjonują-
cychdotądnamarginesiesocjologiimainstream,owej5.Stądteż,wnaszym
przekonaniu,wrażenieniespójnościproponowanychprzezniewyjaśnieńpo-
głębiaćmożefakt,żewspółczesnarzeczywistośćdostarczanamcorazwięcej
takichdoświadczeń,którychzasymilowaniepoprzezwłączenieichwdotych-
czasużywaneschematypoznawcze_takżetewytworzoneprzeznaukispo-
łeczne_stajesiętrudne,awwieluwypadkach,wręczniemożliwe.Rodzito
poczuciekonfuzjipoznawczej(Misztal2000),którewprzypadkutzw.pro-
stychludziprzybierazazwyczajpostaćstwierdzenia:światzwariował.
Wbardziejsofistykowanychformachdyskursupublicznego,wtymrównież
wsocjologii,ekwiwalentemtejzdroworozsądkowejdiagnozystajesiępoję-
ciekryzysu.
1.1.SPOŁECZEŃSTWOWKRYZYSIE?
Możnapowiedzieć,żepojęciekryzysufunkcjonujeobecniejakocośwro-
dzajumetaschematuobejmującegoswątreściągromadzącesięprzejawyod-
stępstwodregułzawartychwużywanychprzeznasnacodzieńschematach
poznawczych.Wpołowielatosiemdziesiątych,napopularnośćtegotypuwy-
jaśnieńzwracałuwagęWiktorOsiatyński,podsumowującwewstępiedoksiążki
AlvinaToffleraTrzeciafalaswojewrażeniazpobytuwStanachZjednoczo-
nych.Pisałwtedy:Kryzys.Kryzysgospodarczy.Kryzysspołeczny.Kryzys
dzonychwEuropieszkółteoretycznych,takichjakfenomenologiaiteoriakrytycznaszkoły
frankfurckiej(s.13).
5Czerpanieztradycjimyślispołecznejniejestzarzutemperse,chodziraczejosposób,
wjakiowątradycjęsięwykorzystuje.Większośćtakpopularnychobecnienowychpodejść
wydajesiębyćrozwijanawcałkowitymoderwaniuodprocesówzmianspołecznychleżących
upodstawyproblemówprzeznieanalizowanych.Dotyczytozresztąsamejteoriistrukturacji,
proponowanejprzezGiddensa.Stawianieznakurównościmiędzycharakterystycznymdlana-
ukidążeniemdoformułowaniauogólnieńaahistorycznościąteoriijestcechąmyśleniasocjo-
18
logicznego,doktórejbędziemyjeszczewracaćwdalszychpartiachtejksiążki.