Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Współczesnystanbadań
19
sualnej.OrtegaiSánchez(rozdział6)zwracająuwagę,żeprzemocwrelacjach
intymnychmiędzyadolescentamimożeczasamiprzypominaćprzemocdomową
(znacznaczęśćliteraturypoświęconatemurodzajowiprzemocypozostajepod
wpływempublikacjidotyczącychwłaśnieprzemocydomowej),wtymtakiezacho-
wania,jak:agresjasłowna,psychiczna,fizycznaiseksualna.OrtegaiSánchezidą
dalej,wskazującnabezpośredniepowiązaniapomiędzywikłaniemsięwmobbing
wobecrówieśnikóworazwobecdziewczyny/chłopaka.
Stosunkowoniedawnobadaczezajęlisięmobbingiemwśróddorosłych(wmiej-
scupracyiwośrodkachpenitencjarnych).Dopierowlatach90.XXw.psycho-
logowiezajmującysiępsychologiąorganizacjiipracyorazpsychologiąsądową
zaczęlibadaćdorosłychpodkątemdoświadczaniazachowań,któremożnauznać
zamobbing.Wbadaniachpoświęconychśrodowiskupracystosujesięzamiennie
takiepojęcia,jak„mobbing”,„nękanie”czy„wiktymizacja”,zktórychkażdewska-
zujezachowaniewpisującesięwdefinicję„systematycznegonadużywaniasiły”.
Zachowaniateobejmująosobisteataki(takżefizyczne,jednakczęściejsłowne
ipsychiczne),działaniazwiązanezpracą(wyznaczanienierealnychterminów)czy
wykluczeniespołeczne(izolację).Wzakładachkarnychpojęcie„mobbing”jest
częstoużywanedoopisuzachowańmiędzyosadzonymiorazmiędzyosadzonymi
apracownikamisłużbywięziennejiobejmujetakiezachowania,jak:atakifizyczne,
słowneipośrednie.Wrozdziale7Irelandwskazuje,żedefinicjamobbinguużywa-
nawodniesieniudowięzieniajestniecoszerszaniżdefinicjadotyczącategozjawi-
skawśrodowiskuszkolnymimożeobejmowaćtakżezachowaniabezrefleksyjne,
którewintencjisprawcyniesąwcalemobbingiem,jednaktakwłaśniesąodbierane
przezofiarę.Autorkawskazuje,żenierównowagasiłniejestwcalekoniecznym
warunkiemwystąpieniamobbinguiżeniektóreosobydobrowolniewchodząwre-
lacje,wktórychtakibrakrównowagiwystępuje(np.zlichwiarzami).Cowięcej,
byćmożezewzględunazamkniętycharakterotoczeniastrachprzedpowtórnym
atakiemmożebyćwystarczającosilny,bydanezachowaniezaklasyfikowaćjako
mobbing;wtejsytuacjirzeczywistepowtórnewystąpieniezachowaniawcalenie
jestniezbędne,bymówićomobbingu.
Innibadaczezajmująsięzagadnieniemprzemocywgrupieosóbstarszych
(patrzWalshiwspółpracownicy,rozdział9).Mimodośćbogatejidługiej,ponad
trzydziestoletniejtradycjibadańnadprzemocąwobecosóbstarszych,niewiele
uwagipoświęcanomobbingowiwodniesieniudotejczęścipopulacji.Podobnie
jakwprzypadkuwcześniejomawianychgrupbadanych,takżeitupojęcie„mob-
bing”niejestczęstoużywane,zamiastniegopojawiasięokreślenie„przemoc
wobecosóbstarszych”.Toostatniepojęcieteżmaszerszyzasięgniżmobbing,
mimożewielezachowańwchodzącychwjegozakresmożewykazywaćpodobień-
stwodozachowańcharakterystycznychdlamobbingu,np.powtarzalnośćizwięk-
szonapodatnośćnazranienieuofiary.Walshodwołujesiędopięciugłównych
