Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Teren
TerenyGórnegoŚląska,któreznalazłysięwgranicachnowopowstałego
państwapolskiego,cieszyłysiępełnąautonomicznością,jakaprzysługiwała
wówczaswojewództwom–własnymsejmem,administracjąisystemem
skarbowym0Równocześnieobokfunkcjonowanianiezależnychstruktur
administracyjnych,obszartenstałsięswoistympoligonemwpływówpol-
skich,niemieckichiczeskich,chcącychutrzymać,lubpozyskać,dominują-
cąwregioniepozycję0SpołeczeństwoskładającesięzNiemców,Polaków,
ŻydówiCzechówpoddanezostałosilnejagitacjinarodowościowej,coro-
dziłonapięciaidodatkowopodsycałoantagonizmynafaliumacniającego
sięwNiemczechfaszyzmu0Ludnośćniezadowolonaznowegopodziału
regionuprzenosiłasięwzależnościodpreferencjialbodoczęścipolskiej,
alboniemieckiej17.
IIwojnaświatowasytuacjętęumocniła,stawiającGórnoślązaków
poprzeciwnychstronachwojennegosporu:jedniwalczyliwszeregach
wojskpolskich,drudzy–dlaWermachtu0GórnyŚląsk,uznanyprzez
Niemcyzaterenyflodzyskane”,wtrakciewojnyprzechodziłsilneprocesy
germanizacyjne0Ludnośćpolską,któraniezadeklarowałaswojejnarodo-
wościprzezprzyjęcieNiemieckiejListyNarodowościowej,tw0volkslisty,
eksterminowanolubwysiedlano0Stosowanereperkusjeumacniałyobecne
wregionieantagonizmynarodowościoweisposóbpostrzeganiaGórnoślą-
zakówprzezsamychsiebieirodzimąludnośćzinnychobszarówPolski18.
Wgranicachnowopowstałegopaństwapolskiego,jużpozakończeniu
działańwojennych,GórnyŚląsk,jakpiszeZygmuntWoźniczka,flprzestał
byćpolsko-niemieckimobszaremgranicznymwsensieterytorialnym,ale
pozostałnimwsensienarodowymikulturowym0Natychterenachpozo-
stałabowiemzwartagrupaludnościniemieckiejiautochtonicznej,której
nieewakuowaływycofującesięwojskaniemieckie,jaktomiałomiejscena
DolnymŚląsku”190Dogrupytej,wkrótkimczasie,dołączyłymasyludności
polskiejwypędzonezterenówpołudniowo-wschodnichkresówdawnej
Rzeczpospolitej,zobszarówościennych,czylizZagłębiaDąbrowskiego,
MałopolskiiwieluinnychzakątkówPolskiiEuropy0Ludnośćnapływowa,
przybywającatuzapracą,wniosłaistotnywkładwformowanienowych
strukturspołecznychikulturowych20.
17Z0Kapala,W0Lesiuk,M0Wanatowicz:GórnyŚląskpopodziale0Bytom19970
18R0Kaczmarek:GórnyŚląskpodczasIIwojnyświatowej0Katowice20060
19Z0Woźniczka:GórnyŚląskjakoobszarpograniczakulturowegopo1945roku0W:Granice
kultury…,s03410
20Śląskacodziennośćpodrugiejwojnieświatowej0Red0Z0Woźniczka0Katowice20060
23
