Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ujęciepsychodynamiczne
17
rzadkozprzemocąseksualnąwłącznie,anastępniewskutekwystąpienia
(opisanychowielepóźniej)mechanizmów„umiłowaniasprawcy”zwa-
nych„syndromemsztokholmskim”(szerzejnatentematPospiszyl,1992
orazrozdz.3.obecnejksiążki).Kiedyzaśofiaradorasta,stajesięsilna
fizycznieiprzebiegła,czerpiezeswychmasochistycznychprzeżyćenergię
dosadystycznychpoczynańwobecinnychinatejzasadziezmasochisty
przeradzasięwsadystę!Mamywięcjednozbardzoistotnychwyjaśnień
podkreślanegowlicznychbadaniachzjawiska,żezdecydowanawiększość
dziecimaltretowanychiwykorzystywanychseksualnieprzejawiawżyciu
dorosłymtendencjedostawaniasięoprawcą.
OdczasówFreudapowstałowielenowych,częstoreformatorskich
poglądów,rozwijającychjegoteorie.Najbardziejbodajistotnymodel
związkuseksuzagresjąprzedstawiłjedenznajwiększychreformatorów
psychoanalizy,ErichFrommwswymmonumentalnymdzieleAnatomia
ludzkiejdestrukcyjności,udostępnionymprzedkilkulatypolskiemuczy-
telnikowi(1998).
Frommrozróżniaagresjępozytywną,którąnazywa„asertywną”od
agresjinegatywnej,czyli„destruktywnej”.Agresjaasertywnastanowisiłę
napędowąrozwoju,podczasgdydestruktywna–niszczenia.Tadruga,
destruktywnapostaćagresjistosunkowołatwoprzeradzasięwsadyzm.
Ituzdajesiętkwićistotaproblemuwyjaśnieniapodłożaprzestępstw
seksualnych.JakbowiempiszeFromm,„osobasadystycznacierpizpo-
wodu«impotencjiserca»,niemożnościdotarciadodrugiegoczłowieka
[...]kompensujesobietęniemożnośćpotrzebąposiadaniawładzynad
innymi”(1998,s.214).
Podajeondwie,bardzoistotnecechyodróżniającepozytywną,
czyliasertywnąpostaćagresjiodsadyzmu.Popierwsze,nastawiona
narealizacjęokreślonychcelówagresjaasertywnawmiaręosiągania
tychcelówmaleje.Inaczejjestzsadyzmemrządzonymprzezagresję
destrukcyjną–tymwynaturzonymupodobaniemrządzireguła„apetyt
rośniewmiaręjedzenia”!Itawłaśnieregułatłumaczym.in.trudność,
jakąnapotykamywoddziaływaniachresocjalizacyjnychnaprzestęp-
cówseksualnych.
Drugabardzoistotnaróżnicapomiędzyagresjąasertywnąadestruk-
cyjnąiwypływającymzeńsadyzmempoleganatym,żewprzypadku
agresjiasertywnejgnieworazwszelkieformypoczynańobronnychwywo-
łującychrozdrażnienieniejakoautomatycznieobniżająpopędseksualny.
Inaczejjestwtedy,kiedymamydoczynieniazopartymnaagresjidestruk-
