Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
związkówzsamcamiidoprzenoszeniasiędonowychmiejsc.Jednocześnie
społeczeństwassaków,jeżelichodzioichpowielanieiwewnętrznąstrukturę,
różniąsięodowadzichtrzemapodstawowymicechami:mniejujednolicone
genetycznie,dzieląsięnaogół[...]podwpływemwewnętrznegokonfliktu
bądźinwazjizzewnątrzipotrzecie,okresowość[...]ichemigracjijestowiele
luźniejzaprogramowana.WśródmałpichspołeczeństwStaregoŚwiata[...]
podstawowymmotoremnapędzającymreorganizacjestrukturalnejestsamcza
agresja”43.Wilsonwskazujejednakrównieżinnymechanizmtworzeniasię
ipowielaniaspołeczeństw,gdygrupytworząsię,flbykorzystaćzewspólnych
zasobów,albo[...]aktywniewspółpracowaćnadosiągnięciemwspólnegoce-
lu”44.Nasuwasiępytanie,jakosobniczegeny,walcząceoswójsukcesreplika-
cyjny,mogąpodejmowaćdecyzje(lubchoćbyukierunkowywaćosobnicze
motywacje)mająceflnaceluosiąganiewspólnegocelu45?
PodejmującproblemrozwojuimodyfikacjizachowańspołecznychWil-
sonukazujejewkontekścieutrzymywaniahomeostazysystemuspołeczne-
go.Rozważaonproblemwielopoziomowościihierarchizacjisystemurea-
gowania(systemuzachowańspołecznych),uznajączanajniższystopieńme-
chanizmopartywyłącznienainstynkcieiodruchach,zastopieńpośredni
uczenieukierunkowane,azastopieńnajwyższyuczenieogólne.Odnośnie
dotegoostatniegopiszeon:flProcessocjalizacjiorganizmównatymnajwyż-
szymstopniuewolucyjnymjestprzedłużonyiskomplikowany
.[...]Podsta-
wowącechąspołecznącharakteryzującątenstopień,naktórymznajdziemy
człowieka,szympansa,pawiany,makaki,byćmożeinnenaczelneStarego
Świataispołecznepsy[...]jestpercepcjahistorii.Wiedzaorganizmównie
ograniczasiędokojarzącychsięnegatywniebądźpozytywnieosobników
imiejsc.Pamiętająonitakżerelacjeiwydarzeniawystępującewczasie.Potrafią
kreowaćzmianyswojegostatususpołecznegopoprzezdośćwyrafinowane
wyborypomiędzygroźbami,uleganiemiprzymierzami.Prawdopodobnie
umiejąplanowaćprzyszłość,a[...]wekstremalnychprzypadkachposługują
siękłamstwem”46.
Rozważajączagadnienieuczeniasię,Wilsonukazujeproblematycznośćipa-
radoksalnośćtegozjawiskaoilerozpatrujesięjenagruncieteoriisyntetycz-
nej.Zadajeonpytanie:jakuczeniesięmożeewoluować?Wykluczaonmożli-
wośćzachodzeniaprocesówtypulamarckowskiego(tzn.dziedziczeniacech
1111111
43Ibidem,s.87.
44Ibidem,s.86.
45Por.:A.Kłoskowska,Socjologiakultury,PWN,Warszawa1981,s.63.
46E.O.Wilson,Socjobiologia...,s.92.
22