Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rewizjaobiegowychpojęćmanipulacji
MIROSŁAWKARWAT
PopularnośćterminuDmanipulacja”izwiązanejznimproblematykijest
odwrotnieproporcjonalnadoprecyzjiikonsekwencjiwposługiwaniusię
tymsłowem,nawetprzezwytrawnychbadaczy.TerminDmanipulacja”
zrobiłzawrotnąkarierę,czemuodpowiadaimponującakumulacjawiedzy
natemattakokreślanegozjawiska.Aleztympostępemwbadaniach
iichsubtelnościąostrokontrastujeschematyzmpowszechnieuznawa-
nychiniejakoautomatyczniepowielanych(nazasadzieDpodajdalej”)
obiegowychdefinicji.
Pojęciemanipulacjiwobiegunaukhumanistycznychispołecznych
uległosileinercjiipresjistereotypów.ZaDobowiązujące”ibezdyskusyjne
powszechnieuznajesiędefinicjeutożsamiającemanipulacjęzoddziały-
waniemskrytyminieuświadamianymorazskojarzeniajednoznacznie
pejoratywne-zdziałaniemwzłejwierze,nieuczciwymipodyktowanym
intencjąwykorzystaniainnychlubzaszkodzeniaim,awkażdymrazie
motywowanymegoistycznie.Zgóryzakładasię,żenazywaniemanipu-
lacjąpodstępnychdziałańdladobrainnychniemasensu(Łukaszewski
iin.,2009,s.15).
Nieznaczyto,żeniktniewidziproblemówztympojęciem.Aleod-
powiedźnawątpliwościkryterialno-definicyjnebywazaskakująca-na
przykładwniosek,żepotocznyiczęstochaotycznyużytekzterminu,
jegouwikłaniewocenyidylematymoralneorazprzewagapejoratywnych
skojarzeń(manipulacjajakoDbrzydkiesłowo”)uzasadniająpotrzebę
unikaniategoterminuwwypowiedziachnaukowych,rezygnacjiznie-
