Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
CzęśćI.Zamiastwstępu
•świadomośćwyłączona,Duśpiona”,Dunieruchomiona”(bezreflek-
syjnepostrzeganiezjawisk-siłąinercjinawetzjawisknowych;
działanierutynowe;czynnościpowtarzaneautomatycznie);
•świadomośćzredukowanadopodświadomości(oddziaływaniena
popędy,instynktyielementpodświadomościzamiastnaprzemy-
ślenia).
Pamiętajmyjednak,żeopróczmanipulacjitypukomunikacyjnego,
kontaktowego(oddziaływanianakogośprzezokreślony,właśniepod-
stępny,sposóbzwracaniasiędoniego),istniejeteżmanipulacjatypu
regulacyjnegoczyreżyserskiego,kiedytokształtujemyczyjąśsytuację
iświadomość,postawęprzezsterowaniezmianamiwjegootoczeniu-
wpływnajegopołożeniejestwówczasniezależnyodjegoświadomości
iwoli.Dlaprzebieguiefektywnościoddziaływańpodstępnychmożenie
miećznaczeniato,czyorazilewieirozumiejednostkalubgrupabędąca
ichobiektem.Taknaprzykładsterowaćstrukturąpopytumożnanie
tylkoapelami,nakazamiizakazami,leczrównieżregulacjącen,która
wpływanazachowaniakonsumentówzarównoświadomychtego,jak
inieświadomychlubdowiadującychsięopodwyżkachczyobniżkach
jużpofakcie.
Zkoleizbadajmywartośćwyróżnikówopartychnazałożeniu,że
manipulującyprzeciwstawiasięinnymludziom.
Wtymkontekścierównieżprzyjmujesięwpunkciewyjściawątpliwą
Doczywistość”:utożsamieniemanipulacjizoddziaływaniemtylkona
innych.Aprzecieżtofałszywainieuzasadnionageneralizacja.Istnieje
równieżautomanipulacja,czylimanipulowaniesamymsobą,zarówno
wceluzachowaniadobrejsamooceny,dobregosamopoczucia,sztucznego
lubpozornegozwiększeniawłasnejsprawnościalboatrakcyjności,jak
iwceluwprowadzeniainnychwbłąd,wymuszeniananichpewnych
zachowań.WywarciewpływunainnychwymagawszakDwczuciasię”
wodgrywanąrolę.Łatwowięczauważyćnaprzykład,żenajbardziej
sugestywnisątacymówcy,którzypozasterowaniemnastrojamiiuwa-
gąpublicznościzdolnisąteżdokontrolowanegosamopobudzenia,
wzbudzaniawsobiezaraźliwychdlainnych,bynajmniejnieudawanych
