Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MarianMitręga
czeństwazmodernizowanecharakteryzująsięwyższymudziałemosóbstar-
szych,wyższymodsetkiemkobietorazwyższymodsetkiemosóbwystępują-
cychwcharakterzedziadkówczypradziadków,którychstatusjestwtychspo-
łeczeństwachdużoniższy.
Teoriawychowaniadostarości,zgodniezktórąludziomstarszymnależy
siępomocwnabywaniuczyrozwijaniuprzeznichzainteresowań,aspiracji,
umiejętnościorazprzyzwyczajeń,któreumożliwiająimnaemeryturzewyszu-
kiwanieirealizowanieużytecznychzajęćorazwpełniwykorzystywaniezwięk-
szonegowolumenuczasuwolnego10.
Demograficzneskutkistarzeniasięspołeczeństwa
Wskutekspadkuliczbyurodzeń,spadkuliczbyzgonówiwydłużaniasię
trwaniażycialudzkiegoorazwwynikuprocesówmigracyjnychludności,społe-
czeństwoUniiEuropejskiejstajesięstarsze.B.Szatur-Jaworskawskazujenatrzy
skutkifenomenustarzeniasięspołeczeństwa11:
1.
Bezwzględnywzrostliczbyosóbstarszych,atakżewzrostudziałutejpopu-
lacjiwcałościspołeczeństwa.Dodatkoworośnieudziałtzw.starszychstar-
szychwramachpopulacjiosóbstarszych.Następujerównoległyprocessta-
rzeniasiępopulacjiludzistarszych,tzw.podwójnestarzeniesię.Zaistnienie
tychzjawiskrodzikoniecznośćprzeorientowaniaorganizacjipolitykispo-
łecznej,gdyżzwiększasięilośćosóbwymagającychspecjalistycznejopieki
iusług.
2.
Processtarzeniasięspołeczeństwadoprowadzadozmianyproporcjipłci
wpopulacjinaniekorzyśćmężczyzn.Cechącharakterystycznąwspółcze-
snychzmiandemograficznychjestfeminizacjapopulacji,tzn.wzrostudzia-
łukobietwspołeczeństwie.Topowodujekolejneskutki,raczejniekorzystne
zpunktuwidzeniademografii.Wedługbadań,kobietysąpłciąnaturalnie
dłużejżyjącą(long-livedbynature)12.Skorowięcmająwrodzonątendencję
dożyciadłużejodmężczyzn,statystycznieprzezdłuższyczassąrównież
biorczyniamiświadczeńzubezpieczeniaspołecznego.Przyjęłosięrozróż-
10A.Kamiński,Wychowaniedostarościjakoczynnikadaptacjiludzistarszychdonowoczesnegospołeczeń-
stwa,w:Studiaiszkicepedagogiczne,PWN,Warszawa1978,s.359idalsze.
11B.Szatur-Jaworska,P.Błędowski,M.Dzięgielewska,Podstawygerontologiispołecznej,ASPRA-JR,
Warszawa2006,s.233-240.
12Niepokojącymzjawiskiempozostajetzw.nadumieralnośćmężczyznspowodowana,jakobym.in.
mniejsząodpornościątejpłcinastres,acozatymidziewiększąliczbapopełnianychsamobójstw,
bardziejwymagającymipsychicznieifizycznieprofesjami,większąkonsumpcjąużywekoraz
prowadzeniembardziejniezdrowegotrybużyciawstosunkudokobiet.Zob.G.Dooghe,Theageing
ofthepopulationinEurope:Socio-EconomicCharacteristicsoftheElderlyPopulation,Garantpublishers,
Brussels1992,s.19.
14