Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
deskrypcjistandardowoobleczonychwglorięchwały
rycerskichpojedynków.Nacodziennośćżołnierską
składałysiębowiemchronicznezmęczenie,braksnu,
posmakkurzuwustach,wszy,chorobyweneryczne,
rabunki,sprośnepiosenki,wulgarnedowcipy,mijane
corusztraktyusianegnijącymitrupami,kulegwiżdżące
nadgłową,hukstrzałówzoddali,noclegipodgołym
niebem,atakżeprzeplatającesięzesobąokresywalki
inudyoczekiwaniananią.Mackiewiczregularnie
powracałdowydarzeńzlat1919–1920wswoichkrótkich
narracjachwspomnieniowychorazszkicach
publicystycznych.Nakanwieosobistychżołnierskich
doświadczeńzostałaponadtoutkanafabułapowieści
Lewawolna
(1965),którademitologizowałafunkcjonujący
wkulturzepolskiejuładzonystereotypułana
ucieleśniającegoniezłomnegoherosa,podważała
„cudowność”BitwyWarszawskiej,atakżeuderzała
wPiłsudskiego,któryidentyfikującbolszewizm
zrosyjskością,niepotrafiłodpowiedniowyzyskać
polskiegozwycięstwaz1920rokudoostatecznej
rozprawyzząbkującymwówczaspaństwem
komunistycznym.Wieległosówkrytycznychwzbudził
naturalistycznyobrazwojnyodtworzonyw
Lewejwolnej
isposóbukazania„obrońcówOjczyzny”jakozwyczajnych
chłopcówrekrutówniezawszekierującychsięwswoim
postępowaniuszlachetnymipobudkami.Ichodwadze
niejednokrotnietowarzyszyłocoś,coJüngernazwałby
zapewne„brakiemdoświadczenia”22.Niezależnie
odśrodowiska,wktórymwzrastali,wczasie
bezpośrednichpotyczekzwrogiemorazokresów
jepoprzedzającychmierzylisięoniznajrozmaitszymi
ludzkimisłabościamiipragnieniamicharakterystycznymi
dlamłodzieńczegowieku.Tegotypuodbrązawiająca
narracjaprofanowałapowszechnieprzyjęte
iakceptowaneschematyliterackie,doktórych
przyzwyczajonybyłpolskiczytelnik.Mackiewicz,nawykły
doswobodywypowiedzitwórczej,odszedł
odwesternowegostylupowieściowegoredukującego
bohateradopostaci„bezskazyitrwogi”23,przez