Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
traktowanegojakoskładnikkultury,któryzarazemwyraża
jąinaniązwrotnieoddziałuje.
Ztejperspektywyszczególnierewelacyjnepoznawczo
okazywałysięprzekonaniadotycząceprzeszłościuważane
wciągudługichwiekówzaniepodważalneiprzyjmowane
przetojednomyślnieprzezwykształconyogół,apóźniej
poddaneostrymatakomi,choćbronionoichzaciekle,od-
rzucone,poczymuznanezrównąjednomyślnościązajaw-
neabsurdy.Ichlosyświadczyłybowiem,żeciągłośćzostała
zerwananienapowierzchnitylko,alenapoziomiezało-
żeńnarzucającychsięumysłomjednostekjakooczywiste
istosowanychprzezniewmyśleniubezzdawaniasobie
ztegosprawy.Dwatakieprzekonaniaskupiłynasobiemoją
uwagę:uznanieautentycznościwspomnianejjużDonacji
KonstantynaorazwiarawtrojańskiepochodzenieFranków.
Mójkontaktzobydwomadotyczyłpoczątkowokresuich
panowania,wXVwieku,gdyzaczęłybyćkwestionowane.
Niebrakłoimwtedyobrońców.Ichpoczettopniałjednak
zbiegiemczasu,ażwreszcie,wXVIIwieku,przestanoje
przyjmować.Późniejprzestanonawetrozumieć,jakmożna
byłohołdowaćtakjawniebzdurnymprzesądom.Ponieważ
jednakwiedziano,żeobauchodziłyprzezokołotysiącalat
zabezdyskusyjneprawdynacałymobszarzechrześcijań-
stwałacińskiegoiżejeśliatakowanojewtedy,towsposób
całkiemróżnyodtego,jakiegobyśmyoczekiwaliodhisto-
rykówmającychwłaściwe-czylitakiejakmy!-pojęcie
oswymzawodzie,pozostawałopogodzićsięztym,że-jak
stwierdziłpewienwybitnymediewistapodkoniecXIXwie-
ku-nludzieśredniowieczamielikrótkąpamięćisłaboroz-
winiętyzmysłkrytyczny”.
Natojednakniemogłemprzystać,choćcałamojafor-
macjaintelektualnaiideowaskłaniałasiędotakiegowłaś-
niestanowiska.DlaOświecenia,doktóregozawszeczułem
inadalczujęsympatię,średniowieczebyłookresemciem-
notyiklerykalnegozabobonu.Dlamarksizmu,zktórym
rozstawałemsię,alektóregociśnieniunadalbezwiednie
ulegałem-epokąfeudalnegowyzyskuinieodłącznieznim
związanegoreligianctwa.Wydawałobysięzatem,żepo-
winienembyłbeztruduzadowolićsięprzypisaniemnlu-
dziomśredniowiecza”krótkiejpamięciisłaborozwiniętego
12
