Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PawełPlichta
UniwersytetJagielloński,Kraków
WPROWADZENIE
„Smaksukcesuinurtszybkichprzemiansprawiają,iżwewspółczesnejcywilizacji
łatwozatracićpoczuciewięzizprzeszłością.Krzykliwynastrójwielkichmetropolii
zabijanietylkomyślenieodziedzictwiestarożytnejGrecji,leczrównieżinnefor-
mykrytycznegomyślenia”1.TakądiagnozępostawiłnietakdawnoJózefŻyciński
wswoichMedytacjachsokratejskich.Mówiącononszalanckim–takżewśrodowi-
skuakademickim–podejściudokulturowegodziedzictwaprzeszłości,wskazywał
nietylkonaproponowanypowszechnieprostyobrazminionychczasów,aletakże
programoweodcinaniesięodtradycji(itonietylkotejgreckiej).Zwykłyoglądrze-
czywistościpokazuje,żepróbytakiebyłyisąskazanenaniepowodzenie,niezależnie
odkręgukulturowego.Człowiekniemożewymazaćswojejprzeszłościpojmowa-
nejjakoindywidualneorazzbiorowedoświadczenie.Cowięcej,potrzebujeczasu
przeszłego,„prywatnej”izbiorowejhistorii,byzaradzićegzystencjalnemuwyobco-
waniu.Powstajejednakzasadniczepytanieoformę,sposóbpoznania,odkrywania,
nawiązańicelowościwykorzystaniaprzeszłościnietylkochwalebnej,aleitejnazna-
czonejkrzywdą,cierpieniem.
Szerokorozumianewspółczesnenarracje(przekazustawy,literatura,publicy-
styka,opera,historycznerekonstrukcje,film,idee,przestrzeń)dostarczająmateriału
dobadańnadróżnymi,fascynującymielementamidziedzictwakulturowegownich
obecnymi.
PrzedsięwzięciepodnazwąPrzeszłośćwewspółczesnejnarracjikulturowej,
wzamyślejegopomysłodawcy–śp.ProfesoraAndrzejaPankowicza,Kierownika
KatedryTeoriiiHistoriiBadańKulturoznawczychUniwersytetuJagiellońskiego–
jestpróbąodpowiedziwspółczesnychhumanistówróżnychspecjalizacjinazaryso-
wanewyzwania.Zaproszenieskierowanezostałozarównodouznanychjużbadaczy,
jakimłodychadeptównaukizainteresowanychpercepcjątradycji,reinterpretacją
wyobrażeńoprzeszłościifunkcjonowaniemmitówwwarunkachcywilizacjimulti-
medialnejposługującejsięzróżnicowanyminośnikamiprzekazu.
NaprzedstawianyCzytelnikowidrugitommonografiiPrzeszłośćwewspółczes-
nejnarracjikulturowej.Studiaiszkicekulturoznawcze(Przeszłośćwewspółczesnej
narracjikulturowej.Studiaiszkicekulturoznawcze,t.1,podred.P.Bilińskiego,Kra-
ków2011)składająsiępraceróżnorodnezarównopodwzględemzastosowanejme-
todologii,jakianalizowanegoprzypadku.Łączyjejednakkulturoznawczaorientacja
autorów,pozwalającanaświeżyoglądizastosowanienarzędzibadawczychzpogra-
1J.Życiński,Medytacjesokratejskie,Lublin1991,s.5.