Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
LAURAPOLKOWSKA
szkodzi
37
;Idealnysprzętodtwarzającymuzykęstereopowinienbyćnprzezroczysty”-
wżadensposóbniewpływaćnaodtwarzanąmuzykę38).
ZnaczenieB
WobrębiekontekstówzawierającychprzymiotnikprzezroczystywznaczeniuB
możnawyróżnićdwasposobyjegoużycia.Wjednejgrupiekontekstówsłużyon-
jaktojużzostałowcześniejpowiedziane-przekazywaniunegatywnejocenyna
tematkonkretnegoobiekturzeczywistościpozajęzykowej.Wdrugiej-funkcja
tarozbudowanajestododatkowyelement.Wprawdziewciążprzenośneznaczenie
przymiotnikamaprzedewszystkimcharakterocenny,jednakwpierwszejkolej-
nościodwołujesiędofizycznejcechyobiektu(jedynytakiwypadekwśródużyć
metaforycznych).Wówczasleksemprzezroczystyłączysięzrzeczownikamicera
iskóraorazznazwamiposzczególnychczęściciałaczłowieka.Możerównieżodno-
sićsiędocałejosoby.Wskazujenabardzobladykolorskóry,wynikającyzchoroby,
fizycznegowycieńczenialubzłejkondycjipsychicznej.ISJPpodaje:CPrzezroczysta
skórajestbardzodelikatna,bladainapięta.Takąskóręmajączęstoludziechorzy
lubstarzy.Takżeokimś,ktomatakąskórę,luboczęściachciałapokrytychtaką
skórą)
.Przenośneużycieprzymiotnikapolegatuzatemnahiperbolizacjifizycznej
cechyirozciągnięciujejpozaokreślonągranicę.Kolorbardzojasny,blady,woskowy
zostajeokreślonyzapomocąintensywniejszegoprzymiotnikaprzezroczysty(por.
Czułasięnienajlepiej,oczymświadczyłaprzezroczystatwarzimocnopodkrążone
oczy
39
;PavelChudikbyłprzezroczystyjużnaprzedmeczowejodprawie,boprzystąpił
domeczuzgorączką(zatruciepokarmowe)40;Dopierowjesieni1932rokuzjawiłsię
wredakcjinKurieraLubelskiego”chudyidługonosy,niemalprzezroczystyodniedo-
jadaniamłodzienieciwręczyłmiwiersz,proszącoprzejrzenie41).
DrugiwariantznaczeniaBniejestnotowanywsłownikach,choćwystępuje
wtekstachniemalrównieczęsto.Przymiotnikprzezroczystyłączysięwówczas
znazwamiosóblub-zdecydowanierzadziej-przysługującychimcech,takichjak
wiekczyosobowość.Stajesięwykładnikiemnegatywnejocenyoraz-zależnieod
kontekstu-synonimemtakichwyrazówiwyrażeńjakniezauważalny,nieważny,
37
M.Zagórski,Czymówcajestaktorem,https://akademiaretoryki.pl/czy-mowca-jest-aktorem/[data
dostępu:3.11.2018].
38
https://www.pcworld.pl/porada/Zestaw-czy-stereo,298004.html[datadostępu:3.11.2018].
39
W.Żernik,WojnawZatocePerskiej,Wrocław2012.
40
W.Koerber,Przegraliwszatni,nPolskapresse”,oddziałnPrasaWrocławska”,21.11.2005.
41
J.Łobodowski,OCyganachikatastrofstach,Paryż1964.
