Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Badaniezabadaniem
ZbigniewBajka
WpoczątkachdziałalnościOBPistotnąrolęodgrywaliwnimhistorycyprasy:
MarianTyrowicz9,JanLankau10iprofesorAdamPrzyboś11,jednakzainteresowa-
niagłównychzałożycieliośrodkaorazfakt,żewarszawskiZakładBadańPraso-
znawczychzajmowałsięhistoriąprasy,spowodowały,żewlatach60.XXwieku
historiaprasyprzestałabyćwcentrumzainteresowaniaOBP.
W1960rokupowstałaPracowniaSocjologicznaOBP,którejpodstawęstano-
wiłaSekcjaSocjologicznychBadańPrasoznawczychJejszefemzostałKobylań-
ski,aasystentemJerzyMikułowskiPomorski,którywpoczątkachswojejpracy
zająłsięwpływemśrodowiskadomowegoiszkołynaczytelnictwoprasy.Onteż
wsławiłsiępierwszymimasowymibadaniamirealizowanymipodjegokierun-
kiem,adotyczącymipotrzebczytelniczychpięciugórskichpowiatówwojewódz-
twakrakowskiego.Wankieciepytałmiędzyinnymi,czywartotworzyćlokalne
czasopismoregionalneioczympowinnapisaćprasategoregionu12.
Wlatach60.zarysowałysiędwadominującekierunkibadań:czytelnictwa
wybranychdziennikówiczasopism,regionalnychiogólnokrajowych.Wramach
jednegoznichprowadzonobardzoważne,kilkakrotniekontynuowanebadania
szefaPracowniSocjologicznej–profesoraFranciszkaAdamskiego13nad„Przyja-
ciółką”.Równocześniebyłyrealizowanebadaniaczytelnictwaprasywposzcze-
gólnychregionach,międzyinnymiJózefaKądzielskiego14(wKatowicach),Jacka
Adolfa(wSzczecinie),ZbigniewaPuckaipotemmoje(wKrakowie).Sątojed-
naknadalbadaniawycinkowe.SocjologowiezOBPjużwiedzą,jakrobićankiety
ibadania,jakorganizowaćsprawnyzespółankieterów,aledorealizacjidużych
badańogólnopolskichniemająpoprostuniezbędnychfunduszy.
9Prof.drhab.MarianTyrowicz(1901–1989)–historyk,prasoznawca,zainteresowanyszcze-
gólnierejonemGalicji.
10DrJanLankau(1892–1972)–dziennikarz,badaczprasy,sekretarznaukowyOBP.Dzięki
Jegozabiegomzostałwydany(wformiereedycji)pełnytekst„MerkuriuszaPolskiego”.
11Prof.drhab.AdamPrzyboś(1906–1990)–historyk,wlatach1962–1972prorektords.na-
uczaniawkrakowskiejWyższejSzkolePedagogicznej.KierowałteżKatedrąHistoriiPowszechnej,
ZakłademHistoriiStarożytnejiŚredniowiecznej(1971–1977),byłdyrektoremInstytutuHistorii
(1974–1977).Zaangażowanywreedycję„Merkuriusza”wniemniejszymstopniuniżJanLankau.
12120tys.ankiettrafiłodomieszkańcówpowiatówm.in.przezpoczty,szkołyikioski.Wróciło
ponad6500,zczego6440wziętopoduwagęprzyopisiewynikówbadań.Zapowstaniemgazety
regionalnejopowiedziałosięblisko90%pytanych.Zob.„ZeszytyPrasoznawcze”1960,nr1.
13Prof.FranciszekAdamski(ur.1930)jakopierwszywPolsceprowadziłbadanianadsku-
tecznościąoddziaływaniatreścipropagandowychkulturymasowejnawzorceizachowaniarodziny.
W1972r.przeszedłnaKUL,gdziekierowałKatedrąSocjologiiRodziny.Wlatach80.ubiegłego
wiekupowróciłnaUJ,gdziekierowałprzezlataZakłademPedagogikiSpołecznej.
14Drhab.JózefKądzielski(1929–1990)–socjolog,członekzałożycielPolskiegoTowarzystwa
Socjologicznego,teoretykmasowegokomunikowania.
