Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pedagogikaspołeczna–specyficznysposóbwidzeniarzeczywistości
25
Pierwszyzukładówkulturyzorientowanyjestnadrugiegoczłowieka.
Dotyczytakichzachowań,któreodbywająsięwzasięgutzw.małychgrup
(rodziny,przyjaciół)czywsamotności.Drugidotyczyrelacji,któreodno-
sząsiędomałychspołecznościiinstytucjiżyciafunkcjonującychnatympo-
ziomie.Możnabyjenazwaćorientacjąnamałeojczyzny.Iwreszcietrzeci
układodnosisiędorelacjimiędzyczłowiekiemaponadlokalnymiśrodkami
masowegoprzekazuiinstytucjamifunkcjonującymipozajegoobszarem.
Tenrodzajrelacjinazwałabymorientacjąnaspołeczeństwo.
Takakonwencjapozwaladokonaćogląduzaspokajaniapotrzebczasu
wolnegoprzezczłowiekanapoziomiejegouczestnictwawróżnychgrupach
społecznych(poczynającodmałych–charakterystycznychdlapierwszego
układu,ażdogrupwielkich–związanychztrzecimukładem)orazukazać
roleróżnychśrodowiskwychowawczych(lubtych,którechcemydopiero
ukierunkowaćnawychowanie)wichzaspokajaniu.
Pedagogikaspołecznabadaśrodowiskoweuwarunkowaniauczest-
nictwaczłowiekawczasiewolnym.Wramachswoichdwóchpodstawo-
wychfunkcji:profilaktycznejikompensacyjnej(Kargulowa,Kargul1990)
powinnaskupiaćsięnaprzeciwdziałaniudegradacjiideprywacjiwza-
spokajaniutychpotrzeb.Działaniatemogąprzebiegaćnawielupłasz-
czyznach(wyróżnionychchociażbyprzeztrzyukładyczasuwolnego)
iróżnychstopniachogólności.Potrzebywypoczynkowepierwszeulegają
redukcjiwsytuacjikryzysuekonomicznego13,aksjologicznegoczychaosu
anomii.Sytuacjatakaprowadziwkonsekwencjidozachwianiarównowagi
rozwoju.Działaniazapobiegającetymtendencjompowinnybyćpodejmo-
wanenawszystkichpoziomachstrukturspołecznych,aprzedewszystkim
stanowićimmanentnączęśćdziałańzwiązanychzkreowaniemspołeczeń-
stwawychowującego.Wydajesię,iżpłaszczyznaczasuwolnegojestdla
tychdziałańpedagogikispołecznejwielceużyteczna.Wramachpeda-
gogikispołecznejproblemyczasuwolnego,spostrzeganeprzezpryzmat
ichśrodowiskowychuwarunkowań,znajdowałyswojemiejsceoddawna,
apropozycjaStanisławaKawuliczyAndrzejaRadziewicza-Winnickie-
gorozszerzeniaprocesówwychowawczychdopłaszczyznyspołeczeństwa
wychowującegostwarzadotegoszczególniekorzystnewarunki(Radzie-
wicz-Winnicki1995,Kawula2001).Tymbardziej,iżideaFlorianaZna-
nieckiego,przyswojonaprzezpedagogikęspołecznąoddawna,dodnia
13Wielubadaczyzwracauwagęnazanikaniezaspokajaniapotrzebwypoczynkowychwsytuacjach
kryzysu(zob.Wnuk-Lipiński1981;Dzięcielska-Machnikowska1995;Tarkowska2000;Radziewicz-
-Winnicki1995,1997;Duch-Krzystoszek1996;Orłowska2005;Diagnoza…2004;Łagodziński2004).
