Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pedagogikaspołeczna–specyficznysposóbwidzeniarzeczywistości
23
czych,niewyznaczają[…]nawettreściprocesuwychowania:określająjed-
nakmożliwośćprzebieguispełnieniategoprocesu”(Kawula2004,s.11).
Jesttoistotnezwłaszczawsytuacjachwykluczeniaimarginalizacji.
Jeszczedosadniejpedagogikaspołecznaprzedstawiaswojestanowi-
skowtzw.węższymznaczeniu,kiedystajesięteoriąpracysocjalnej(Ka-
wula1999,s.183).Wtakimkształciemożelepiejrealizowaćzałożonecele,
tzn.odsłaniaćidemaskowaćzjawiskabiedy,bezrobocia,uzależnień,barier
wdostępiedoróżnychdóbr,np.oświatyikultury(Kawula2001,s.94).
Zjednejstronykoncentrujesięnazagrożeniach,zdrugiejzaśnaodkrywa-
niusiłdziałającychwokreślonymśrodowisku.Majeodkrywaćiwspoma-
gać(Smolińska-Theiss1994).
Pojęcieśrodowiskajestjednązcentralnychkategoriipojęciowychwpe-
dagogicespołecznej.Środowiskowarunkujecałyprocesfunkcjonowaniajed-
nostkiwspołeczeństwie.Wpływanazmianyosobowościczłowiekaiumożliwia
muharmonijnedziałanie.Wklasycznymrozumieniujestto„zespółwarun-
ków,wśródktórychbytujejednostkaiczynnikówkształtującychosobowość,
oddziałującychstalelubprzezdłuższyczas”(Radlińska1961,s.20).Definicja
środowiskazaproponowanaprzezHelenęRadlińską,prekursorkęitwórcętej
subdyscyplinypedagogikiwPolsce,jestnatyleszeroka,iżmieszcząsięwniej
naszewspółczesnerozumienia.NależyjednakpodkreślićzaAnnąPrzecławską
możenietylekoniecznośćredefinicjitegopojęcia,ilezaliczeniadośrodowi-
skanowych,współczesnychzjawiskżyciaspołecznego.Mamnamyśliwszelkie
warunkiżyciaspołecznego(wtymkulturowe),politycznegoiekonomicznego.
Zatemwszystkiezmianyspołeczneiichskutkizwiązanezprocesamiglobaliza-
cji,ewolucjidemokracjiczyichwzajemnychsprzeczności.Wtakzmieniającym
sięświecie,zwłaszczawniesprzyjającychwarunkach,pedagogikaspołeczna
starasięstworzyćczłowiekowiwarunkiwzrostu.
Zdefiniowanieśrodowiskaspołecznegojestdlategoistotne,iżdla
pedagogikispołecznej,zwłaszczawjejpraktycznymwymiarze,celempod-
stawowymjestjegoorganizowanie,czylitakieprzekształcanie,bystworzyć
człowiekowioptymalnewarunkirozwoju.Iwłaśnieowoprzetwarzanieśro-
dowiska(melioracja–jakchceA.Kamiński)tojedenzjejistotniejszych
paradygmatówetycznych.Odbywasięonowimięobowiązującychideałów
iwartościsiłamispołecznymi12(Lalak,Pilch1999,s.298;Radziewicz-Win-
12Pojęciesiłspołecznychwystępujewdwuznaczeniach.Pierwszedotyczycechjednostki,która
madowykonaniapewnezadanielubjestowładniętapewnąideąimacechyprzywódcze.Wdrugim
znaczeniudotyczypewnychcechjednostki,któremusząbyćodnalezioneiuruchomionecelemwyrów-
naniadeficytów(Szmagalski1999,s.269).Wprzytaczanymopisiedotyczypierwszegoznaczenia.
